بعضی ها در طول زندگی دچار سوختگی های شدید می شوند ولی همه ما معمولا یک سوختگی خفیف را خود تجربه کرده ایم. این شرایط می تواند به واسطه قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید، ریختن یک مایع داغ روی پوست یا تماس با برق شکل گرفته باشد. این سوختگی های خفیف به نام سوختگی درجه اول شناخته می شوند و موضوع چندان نگران کننده ای نیستند زیرا تنها لایه نخست پوست را تحت تاثیر قرار می دهند.
سوختگیهایی که تنها بر سطح پوست اثر میگذارند را سوختگیهای سطحی یا سوختگیهای درجه اول مینامند. سوختگی با ضخامت نسبی یا سوختگی درجه دوم هنگامی اتفاق میافتد که لایههای زیرین پوست آسیب میبینند. در سوختگی با ضخامت کامل یا سوختگی درجه سوم به همه لایههای پوست آسیب میرسد. در سوختگی نوع چهارم بافتهای عمیقتر مانند عضلات یا استخوان آسیب میبینند.
درمان مورد نیاز به شدت سوختگی بستگی دارد. سوختگیهای سطحی را میتوان به وسیله مسکن درمان کرد، در حالیکه سوختگیهای شدیدتر نیازمند درمان مداوم در مراکز سوختگی ویژه میباشند.
در صورت مواجهه با سوختگی از هیچ گونه روغن یا کره روی محل سوختگی استفاده نکنید. روغن و کره تنها گرما را به دام انداخته و کاهش دمای محل سوختگی را دشوارتر می سازند. این شرایط به گسترش آسیب به محیط اطراف سوختگی منجر خواهد شد. همچنین، از سفیده تخم مرغ روی محل سوختگی استفاده نکنید زیرا می تواند حاوی باکتری های مضر بوده و موجب عفونت در محل سوختگی شود.
در این مطلب شما را با چند درمان خانگی که به بهبود سریعتر سوختگی درجه اول کمک می کند آشنا میکنیم.
چه سوختگی به واسطه قرار گرفتن در معرض نور خورشید شکل گرفته باشد یا یک مایع داغ، ریختن آب سرد روی محل سوختگی نخستین کاریست که می توانید برای بهبود آن انجام دهید. آب باید برای چند دقیقه روی محل سوختگی جاری باشد تا زمانی که احساس راحتی بیشتر در شما شکل بگیرد. زمانی که آب سرد روی محل سوختگی جاری می شود به نوعی می تواند از شما محافظت کند زیرا از گسترش سوختگی پیشگیری می کند. این کار در تسکین درد و قرمزی نیز نقش دارد. همچنین، شما می توانید از یک کمپرس سرد روی ناحیه سوختگی استفاده کنید. این کار نیز به تسکین درد و کاهش تورم کمک می کند.
ریختن آب سرد روی محل سوختگی نخستین کاریست که می توانید برای بهبود آن انجام دهید.
محتوای چربی و پروتئین های تشکیل دهنده شیر، در تسکین سوزش و درد سوختگی و بهبود ناحیه آسیب دیده مفید هستند. برای تسکین و بهبودی سریع سوختگی، کافی است ناحیه ای سوخته پوست را در به مدت 15 دقیقه در شیر قرار دهید.علاوه بر این ماست پرچرب نیز در خنک کردن و آب رسانی محل سوختگی بسیار مفید است.
برگ، ميوه و هسته درخت هلو از جمله كاربردی ترين محصولات طبيعت است كه برای درمان بيماريهای مختلفی از قبيل روماتيسم، تسكين تب، دفع سنگ كليه، كاهش وزن و پاكسازی بدن از سموم و موادزائد بسيار موثر است، اما برگ اين ميوه تابستانی خاصيت درمانی ديگری نيز دارد و آن تسكين و درمان سوختگی های سطحی بر پوست است كه به واسطه شعله اجاق گاز، آب جوش يا تماس با اشيای گرم بهوجود آمده است. درمانگران تركيب برگ درخت هلو و گياه جعفری با روغن زيتون را برای بهبود آثار سوختگی و از بين رفتن اسكار به جای مانده در موضع سوختگی بسيار مؤثر می دانند.
آلوئه ورا دارای ترکیبات مفید مختلف بوده و گزینه ای محبوب برای درمان سوختگی های خفیف محسوب می شود. آلوئه ورا به بهبودی سریعتر بافت آسیب دیده در محل سوختگی کمک می کند. شما می توانید یک تکه کوچک برگ آلوئه ورا را برش زده و ژلی که از آن خارج می شود را به صورت مستقیم روی محل سوختگی قرار دهید. همچنین، امکان خرید ژل آلوئه ورا آماده نیز وجود دارد.
آلوئه ورا به بهبودی سریعتر بافت آسیب دیده در محل سوختگی کمک می کند.
روغن نارگیل منبع غنی از ویتامین E مفید برای پوست بوده و حاوی اسیدهای چرب ضد قارچ و ضد باکتری است. این روغن از بروز سوزش و عفونت در ناحیه سوخته پوست جلوگیری می کند.
اگر ناحیه سوخته پوست تاول زده کافی است برای درمان آن مقداری آب لیمو را با روغن نارگیل ترکیب کرده و بر روی تاول های پوستی ماساژ دهید. خواص اسیدی آب لیمو کمک می کند تا این عارضه از بین رفته و زخم زودتر بهبود پیدا کند.
عصاره وانیل می تواند برای تسکین درد سوختگی های خفیف استفاده شود. زمانی که وانیل را روی ناحیه سوختگی استفاده می کنید، الکل موجود در آن تبخیر شده و احساس درد را کاهش می دهد.
امروزه بسياري از مراكز درمانی و بيمارستانهای مختص سوانح سوختگی از عسل بهعنوان يكی از بهترين داروهای طبيعی برای ترميم بافتهای آسيب ديده و سوخته و همينطور برای درمان عفونتهای بافت درگير استفاده می كنند. اين طلای طبيعی به علت داشتن خواص ضدقارچ و آنتی باكتريال و رطوبت رسانی به موضع سوختگی كمك می كند. برای استفاده از فوايد اين دارو كافی است مقداری عسل طبيعی را روی دستمالی تميز يا باند استريل قرار داده و آن را روی پوست سوخته و آسيب ديده قرار دهيد.
عسل يكی از بهترين داروهای طبيعی برای ترميم بافتهای آسيب ديده و سوخته است.
سرکه سفید دارای اسید استیک( یک جزء از آسپرین) است که می تواند به تسکین درد، خارش و التهاب ناشی از سوختگی کمک شایانی کرده و به عنوان یک ضد عفونی کننده و قابض(موجب بسته شدن منافذ باز پوست می شود) شناخته می شود و به همین دلیل از ایجاد عفونت و التهاب در محل سوختگی جلوگیری می کند.
این ماده طبیعی در کاهش حرارت ناحیه سوخته و درنتیجه کم کردن درد و سوزش تاثیر فوق العاده خوبی می گذارد. کافی است یک پد پاکیزه پنبه ای یا تکه ای گاز استریل را در سرکه قرار داده و مستقیم روی محل سوختگی قرار دهید. به منظور تاثیر بیشتر از یک حوله نازک و تمیز خیس شده در محلول رقیق سرکه به عنوان یک کمپرس تسکین دهنده روی گاز استفاده کنید.
قرار دادن چای کیسه ای روی محل سوختگی می تواند به تسکین درد کمک کند زیرا چای سیاه حاوی اسید تانیک است که می تواند به کاهش دمای محل سوختگی کمک کند. یک چای کیسه ای مرطوب را روی محل سوختگی قرار دهید. اطمینان حاصل کنید که چای کیسه ای سرد است تا به افزایش دمای محل سوختگی منجر نشود. اگر دوست ندارید چای کیسه ای را به صورت مستقیم روی محل سوختگی قرار دهید می توانید آن را در آب گرم قرار داده و پس از خنک شدن، پارچه ای را در چای خیس سرد کرده و آن را روی محل سوختگی قرار دهید.
روغن يا عصاره بهدست آمده از گياه اسطوخودوس يا لاوندر خواص درماني متعددي دارد. اين دارو كه بهصورت موضعی برای درمان انواع سردردها و تسكين كوفتگی ها مورد استفاده قرار می گيرد از جمله داروهايی است كه در تسكين آفتاب سوختگی ها و درمان پوست سوخته شده بسيار موثر است.
درصورتی كه در فصل تابستان بهدليل حرارت بيش از حد خورشيد دچار آفتاب سوختگی شديد، بهترين راه حل برای درمان آن استفاده از روغن اسطوخودوس و ماساژ آن روی پوست بدن است. استفاده از اين روغن هر روز بهمدت يك هفته به درمان آفتاب سوختگي كمك ميكند.
اسطوخودوس در تسكين آفتاب سوختگی ها و درمان پوست سوخته شده بسيار موثر است.
پس از آن که محل سوختگی را برای چند دقیقه زیر جریان آب سرد گرفتید، اقدامات دیگری را نیز می توانید برای کمک به تسکین درد و تورم مد نظر قرار دهید. در همین راستا، می توانید از یک برش سیب زمینی خام روی محل سوختگی خفیف استفاده کنید. سیب زمینی خام را به آرامی روی محل سوختگی بمالید تا عصاره آن خارج شود. در صورت نیاز برش سیب زمینی را جایگزین کنید.
جو دوسر :
جو دوسر دارای خواص معجزه آسا تسکین دهندگی و کاهش التهاب است. به ویژه زمانی که ناحیه سوختگی در حال بهبود بوده و احساس خارش در ناحیه مورد نظر می کنید جو به طور معجزه آسایی شما را از شر این خارش ها خلاص می کند.
برای بهبود سوختگی های وسیع باید یک فنجان جو را به آب وان حمام اضافه کرده و به مدت 20 دقیقه در آن دراز کشیده تا خاصیت شگفت آور آن را درمان ناحیه سوخته پوست و از بین رفتن خارش ها ببنید. هوا موجب خارش پوست سوخته و خارش ناحیه مورد نظرشده اما با وجود جو در آب این عارضه کاهش پیدا می کند.
ویتامین های E و C آنتی اکسیدان هایی مهم هستند که به تسریع بهبودی زخم کمک می کنند. آنها رادیکال های آزاد که می توانند در بافت آسیب دیده محل سوختگی وجود داشته باشند را از بین می برند. ویتامین C روند بهبودی رخم را تسریع می کند زیرا ترکیبی ضروری برای ساخت کلاژن جدید در بدن است. از منابع غذایی خوب برای این ویتامین می توان به مرکبات، فلفل قرمز، کیل، و بروکلی اشاره کرد. ویتامین E نیز در محصولاتی مانند بادام، اسفناج، سیب زمینی شیرین و آووکادو یافت می شود.
این حالت زمانی رخ میدهد که پوست در معرض سطح خشن قرار بگیرد و لایه فوقانی پوست آسیب ببیند. پوست ساییده شده به نظر می رسد پاره یا فرسوده شدن است و علائم آن درد , تورم , تراوش مایع , خونریزی در محل , احساس سوزش , حساسیت به لمس , قرمزی و خارش است .
پوست نازک نواحی استخوانی مانند : زانو , مچ پا و آرنج نسبت به بقیه جاها در معرض خراشیدگی هستند و همچنین پوست کوکان نیز نسبت به بزرگسالان بیشتر در معرض آن است .
اولین قدم برای درمان سایش پوست تمیز کردن منطقه است .این کار روند شفا را بهبود بخشیده و از عفونت جلوگیری می کند. منطقه آسیب دیده را با صابون ضد عفونی کننده و آب سرده بشوییدبه آامی با یک پارچه نرم خشک کنید سپس کرم مرطوب کننده , لوسین ضد عفونی کننده یا بتادین بر روی ناحیه برای حفظ رطوبت بریزیدسپس با گاز استریل یا هر پارچه تمیز دیگری پانسمان کنیدروزانه این پانسمان را عوض کنید.
آلوئه ورا یک درمان مناسب برای خراشیدگی پوست است زیرا دارای خواص ضد التهابی , ضد عفونی کننده است .همچنین آلوئه ورا با مرطوب نگه داشتن پوست سبب بهبود روند شفا می شود .برش یک برگ آلوئه ورا و خارج کردن ژل آن سپس ژل را مستقیم بر روی پوست آسیب دیده بمالیداجازه دهید این ژل بر روی پوست بمانداین کار را سه بار در روز تا زمانی که زخم درمان شود انجام دهید.
عسل نیز سبب تسهیل بهبود هرچه سریعتر پوست ساییده می شود زیرا دارای خواص ضد عفونی کننده , ضد باکتریایی , ضد التهابی است .همچنین یا پیشگیری از عوفنت به کاهش احتمال زخم نیز کمک می کند .مقداری عسل را بر روی منطقه آسیب دیده بمالید و پارچه ای تمیز دور زخم بپیچیدسپس به مدت یک ساعت بنشینیدو پارچه را درآورید و منطقه آسیب دیده را با آب گرم بشوریداین کار را سه بار در روز و برای چند روز برای درمان خراشیدگی پوست انجام دهید.
زردچوبه یک درمان مفتخر برای مشکلا جزئی پوست مثل ساییدگی است .زردچوبه خواص ضد باکتری و ضد عفونی کننده دارد .مخلطو یک چهارم قاشق چای خوری پودر زردچوبه با مقداری آب تا خمیری حاصل شودسپس این خمیر را بر روی منطقه مورد نظر قرار دهیداجازه دهید تا بر روی پوست خشک شود این کار را سه بار در روز برای چند روز انجام دهید.
روغن نارگیل همچنین می تواند در درمان خراشیدگی پوست به علت خاصیت ضد التهابی و مرطوب کنندگی کمک کند .مقداری روغن نارگیل بر روی پوست ساییده شما بمالیداجازه دهید تا جذب پوست شما و نیازی به شستن آن نیست این کار را سه بار در روز تا زمانی که پوست شما کاملا بهبود پیدا کند تکرار کنید.
گل بهار به بهبود زخم و ناراحتی های پوستی کمک می کند .گل بهار دارای خواص ضد التهابی , ضد میکروبی , ضد قارچی است علاوه بر این با تحریک تولید کلاژن به ترمیم پوست آسیب دیده کمک می کند .له کردن مقداری گل بهار برای استخراج آب آن سپس آب آن را بر روی زخم بمالید , این کار را سه بار در روز تکرار کنیدهمچنین می توانید از کرم بهار چند بار در روز استفاده کنید.
برگ درخت چنار خواص درمان عالی برای خراشیدگی پوست , بریدگی و یا سوختگی های جزئی دارد .برگ درخت چنار دارای خواص ضد التهابی و ضد باکتریایی دارد که به تکسین درد و خارش دارد و همچنین به روند شفا بخشیدن و جلوگیری از عفونت کمک می کند .مقداری برگه درخت چنار را له کنید تا خمیر شودسپس بر روی منطقه آسیب دیده قرار دهیدسپس اجازه دهید خشک شود و با آب گرم بشوریداین کار را سه بار در روز برای چند روز تکرار کنیدهمچنین می توانید از کرم های درخت چنار به عنوان پیماد برای تسهیل درمان خراشیدگی پوست استفاده کنید.
گیاه یاس خوشه ای به عناود یک درمان موثر برای خراش است زیرا دارای خواص ضد عفونی کننده و ضد التهابی است که سبب ضد عفونی پوست آسیب دیده و محافظت از آن در برابر عفونت می شود .همچنین گیاه یاس خوشه ای به ساخت کلاژن برای ترمیم زخم کمک می کند .مخلوط یک قاشق غذاخوری از آب برگ یاس خوشه ای و نیم قاشق چای خوری پودر زردچوبه و مالید بر روی منطقه آسیب دیده سپس به مدت چند ساعت بنشینید و با آب گرم شستشو دهید , این کار را سه بار در روز برای چند روز تکرار کنیدهمچنین می توانید روغن یاس خوشه ای را با روغن زیتون و یا روغن نارگیل مخبطو کنید و بر روی پوست بمالید و اجازه دهید خشک شود , این درمان را سه بار در روز تکرار کنید.
آنتی اکسیدانی که در این ویتامین موجود است سبب بهبود زخم ها و پوست آسیب دیده و همچنین جلوگیری از عفونت کمک می کند .همچنین ویتامین E از عمیق تر شدن خراشیدگی پوست جلوگیری می کند .مقداری روغن ویتامین E بر روی منطقه آسیب دیده بمالیدسپس به آرامی به مدت 5 دقیقه ماساژ دهید تا به درون پوست شما نفوذ کند و نیاز نیست پوست خود را بشوریداین کار را دو بار در روز تا زمانی که سایش شفا پیدا کند تکرار کنیدهمچنین می توانید غذاهای سرشار از ویتامین E مانند : شیر , آووکادو , زیتون , دانه های آفتابگردان , استفناج , مارچوبه و غلات بخورید.
ویتامین C برای همه نوع زخم های پوست از جمله خراشیدگی پوست بسیار مفید است زیرا این دارای آنتی اکسیدان قوی برای افزایش سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با عفونت بیشتر می باشد و همچنین سبب ببودی سریع می شود .خوردن غذاهای غنی از ویتامین C مانند : پرتقال , گوجه فرنگی , توت فرنگی , کلم بروکلی و فلفل قرمزهمچنین می توانید از ویتامین C با مشورت پزشک خود مصرف کنید.