آقایان هرروز گوجه فرنگی بخورند!

استفاده روزانه ده میلی‌گرم مواد غذایی حاوی لیکوپن مانند گوجه فرنگی، عوارض درازمدت دیابت از جمله بیماری‌های قلبی عروقی، اختلالات کلیه، اختلالات عصبی و بیماری‌های عفونی را کاهش می‌دهد.

دکتر نیستانی، متخصص تغذیه و مجری طرح «اثر مکمل یاری لیکوپن بر روی استرس اکسیداتیو و ایمنی در مبتلایان به دیابت نوع ۲» در گفت‌وگو با فراناز، لیکوپن را یکی از انواع کاروتینوئیدها (رنگدانه‌های گیاهی) معرفی و تصریح کرد: برخی از انواع کاروتینوئیدها پس از مصرف می‌توانند به ویتامین A تبدیل شوند که لیکوپن از این خاصیت مستثنی بوده و دارای خاصیت آنتی اکسیدانی است.

وی گوجه‌فرنگی را یکی از مواد غذایی حاوی لیکوپن عنوان کرد و با اشاره به طرح مذکور گفت: در این طرح به مدت هشت هفته، اثر مصرف روزانه ده میلی‌گرم لیکوپن بر روی هر دو جنس مذکر و مونث بیماران دیابتی نوع دوم بررسی شد.

به گفته دکتر نیستانی، در این طرح وضعیت متابولیک بدن، وضعیت استرس اکسیداتیو (وضعیت آنتی اکسیدانی بدن در رابطه با عوامل ایجاد کننده اکسیداسیون) و سیستم ایمنی بدن در نظر گرفته شد.

وی در این باره ادامه داد: پس از هشت هفته بررسی،از نظر متابولیک (میزان قند و چربی و غیره) تغییر محسوسی حاصل نشد؛ اما وضعیت کلی آنتی اکسیدانی بیماران دیابتی بهبود یافت.

از آنجا که بسیاری از عوارض درازمدت دیابت از جمله بیماری‌های قلبی عروقی و سکته‌های قلبی را به استرس اکسیداتیو مربوط می‌دانند، با مصرف روزانه ۱۰ میلی‌گرم لیکوپن این عوارض کاهش یافته و درعین حال ظاهرا دستگاه ایمنی بدن بیماران دیابتی تغییراتی درجهت کاهش احتمال بروز عوارض درازمدت بویژه بیماری‌های قلبی نشان می‌دهد.

به گفته این متخصص تغذیه، معمولا هر ۱۰۰ گرم گوجه فرنگی، بسته به میزان رسیدگی آن، حاوی حدود ۳ تا ۹ میلی‌گرم لیکوپن است. علیرغم برخی تصورات که پختن غذا باعث از بین رفتن برخی از مواد مغذی می‌شود، حرارت طبخ میزان درصد جذب لیکوپن را در بدن افزایش می‌دهد.

لیکوپن در گوجه‌فرنگی خام توسط پیوندهایی به دیگر بخش‌های ساختمانی گیاه متصل است که با طبخ این پیوندها گسسته می‌شود.

ضرورت قرار گرفتن مواد غذایی حاوی لیکوپن در رژیم غذایی روزانه

دکتر نیستانی گفت: لیکوپن مانند دیگر کاروتینوئیدها محلول در چربی بوده و قابلیت جذب آن در کنار چربی‌ها بیشتر است. به این ترتیب «رب و سس گوجه‌فرنگی» در مقایسه با گوجه فرنگی خام نه تنها لیکوپن بالاتری دارند بلکه از قابلیت جذب بهتری نیز برخوردارند. بنابراین مطلوب است که مواد غذایی حاوی لیکوپن در رژیم غذایی همه افراد بویژه بیماران دیابتی گنجانده شود.

وی با تاکید بر کنترل وزن، میزان چربی و قند خون و همچنین فعالیت بدنی مطلوب در بیماران دیابتی گفت: همراه رژیم غذایی مناسب در جهت تنظیم قند خون بیماران دیابتی، مصرف روزانه مواد غذایی حاوی لیکوپن می‌تواند شانس ابتلا به بیماری‌های مزمن مرتبط با دیابت و عوارض درازمدت آن مانند اختلالات کلیه، اختلالات قلبی و عصبی و بیماری‌های عفونی را کاهش دهد.

دکتر نیستانی با استناد به مطالعات اپیدمیولوژیک اثر مصرف لیکوپن گفت: مطالعات اپیدمیولوژیک نشان می‌دهد که مصرف بالای لیکوپن در مردان احتمال ابتلا به سرطان‌ها بویژه سرطان پروستات را کاهش می‌دهد.

بنابراین مصرف روزانه ۳ تا ۴ گوجه‌فرنگی یا یک تا ۲ قاشق رب گوجه‌فرنگی و همچنین مصرف مقدار متعادل سس گوجه‌فرنگی بویژه برای بیماران دیابتی از چندین جهت می‌تواند سودمند باشد.