تأثیر سلامتی شیرینکنندههای کم کالری (LCS) هنوز به طور قطعی مشخص نیست و تحقیقات نتایج متفاوتی را نشان دادهاند.
شیرینکنندههای کم کالری (LCS) شیرینکنندههایی هستند که کالری کمی دارند یا اصلاً کالری ندارند، اما در هر گرم بسیار شیرینتر از شیرینکنندههای دارای کالری مانند شکر معمولی، کنسانتره آب میوه و شربت ذرت هستند. نامهای دیگر LCS شامل شیرینکنندههای غیر مغذی، شیرینکنندههای مصنوعی، جانشینهای شکر و شیرینکنندههای با شدت بالا میشود.
این نوع شیرینکنندهها در دسته مواد اولیه غذایی جایگاه ویژهای در زندگی روزمره مردم پیدا کرده و روزانه در نوشیدنیهای فراوانی استفاده میشود.
LCS در بسیاری از نوشیدنیها و غذاها مانند دسرهای منجمد، ماست، آب نبات، نان شیرینی، آدامس، غلات صبحانه، ژلاتین و پودینگ یافت میشود. غذاها و نوشیدنیهایی که حاوی LCS هستند گاهی اوقات برچسب “بدون شکر” یا ” رژیمی” دارند. برخی از LCSها را میتوان به عنوان شیرینکنندههای همه منظوره استفاده کرد.
از آنجایی که LCS بسیار شیرینتر از شکر معمولی است، میتوان از آنها در مقادیر کم برای رسیدن به همان سطح شیرینی شکر استفاده کرد. افراد ممکن است به جای شکر از LCS استفاده کنند تا کالری یا قند کمتری مصرف کنند یا در صورت ابتلا به دیابت یا پیش دیابت، قند خون خود را بهتر کنترل کنند.
اداره غذا و داروی ایالات متحده (FDA) شش نوع LCS را به عنوان افزودنیهای غذایی تأیید کرده است. در مورد هر نوع، مطالعات متعددی برای شناسایی اثرات سمی احتمالی انجام شده است. همه آنها شیرینتر از شکر معمولی (ساکارز) هستند اما کالری کمی دارند یا اصلاً کالری ندارند. این شیرینکنندهها عبارتند از:
شیرین کننده کم کالری | نام های تجاری | مقایسه با شیرینی شکر | مصرف روزانه قابل قبول* (حداکثر تعداد بسته های شیرین کننده رومیزی در روز) |
---|---|---|---|
آسپارتام | Equal®, NutraSweet®, Sugar Twin® | 200 برابر شیرین تر از شکر | 75** |
آسه سولفام پتاسیم | Sunett®, Sweet One® | 200 برابر شیرین تر از شکر | 23 |
ساخارین | Sweet’N Low®, Sweet Twin®, Necta Sweet® | 200 تا 700 برابر شیرین تر از شکر | 45 |
سوکرالوز | Splenda® | 600 برابر شیرین تر از شکر | 23 |
نئوتام | Newtame® | 7000 تا 13000 برابر شیرین تر از شکر | 23 |
آوانتام | بدون نام تجاری | 20000 برابر شیرین تر از شکر | 4920 |
* **مقدار قابل قبول مصرف روزانه (ADI): ** حداکثر مقداری از یک ماده است که میتواند روزانه در طول عمر فرد بدون هیچ گونه خطر قابل توجهی برای سلامتی مصرف شود، و بر اساس بالاترین میزان مصرفی تعیین میشود که منجر به عوارض جانبی قابل مشاهده نشود. محاسبات بر اساس یک فرد با وزن ۶۰ کیلوگرم (۱۳۲ پوند) انجام میشود.
**افراد مبتلا به بیماری ارثی نادری به نام فنیل کتونوری (PKU) در تجزیهی فنیل آلانین، که جزئی از آسپارتام است، مشکل دارند و باید مصرف فنیل آلانین خود را از تمام منابع، از جمله آسپارتام، محدود کنند. **
**ذکر نام تجاری در این لیست صرفاً برای مرجع است و به معنای تأیید آنها نیست.**
دو شیرینکنندهی کمکالری دیگر با شرایط خاص مصرف در تأمین مواد غذایی از طریق برنامهی اطلاعرسانی GRAS (بهطور کلی بهعنوان ایمن شناختهشده) سازمان غذا و داروی آمریکا مجاز هستند:
الکلهای قندی یا پلیولها، بهعنوان شیرینکنندههای کمکالری طبقهبندی نمیشوند اما کالری آنها کمی کمتر از شکر است. شیرینی الکلهای قندی از ۲۵ تا ۱۰۰ درصد شیرینی شکر متغیر است. آنها باعث پوسیدگی دندان نمیشوند و باعث افزایش ناگهانی قند خون نمیشوند. نمونههایی از آنها شامل سوربیتول، زایلیتول، لاکتیتول، مانیتول، اریتریتول و مالتول است. آنها در آبنباتهای بدون قند، کلوچهها، بستنی، نوشیدنیها و آدامسها یافت میشوند. همچنین از آنها در خمیر دندان و داروهایی مانند شربتهای سرفه استفاده میشود.
همچنین امروزه در بسیاری از مصارف صنعتی سوکرالوز نیز استفاده میشود که این شیرین کننده مصنوعی نیز بسیار پرطرفدار است.
مصرف مقادیر بالای برخی از الکلهای قندی در برخی افراد میتواند باعث مدفوع شل یا اسهال شود. آنها به آرامی جذب میشوند و ممکن است باعث ورود آب اضافی به رودهها شوند. با مصرف مداوم، افراد ممکن است تحمل خود را نسبت به آنها بهبود بخشند.
تحقیقات بیشتری در مورد مصرف طولانیمدت الکلهای قندی مورد نیاز است. یک مطالعهی مشاهدهای سهساله، ارتباطی بین اریتریتول بهعنوان شیرینکنندهی افزودنی و رویدادهای بیماری قلبی عروقی (CVD) مانند سکتهی مغزی و حملهی قلبی در بیماران مبتلا به بیماری قلبی یا عوامل خطر CVD (بهعنوان مثال، دیابت، فشار خون بالا) را نشان داد.
هنگام مقایسهی بیماران با کمترین و بیشترین میزان اریتریتول خون، مشخص شد که افراد با سطوح بالاتر خون اریتریتول، دو برابر خطر ابتلا به رویداد CVD را داشتهاند. قابل ذکر است که محققان فقط یک بار در ابتدای مطالعه، اریتریتول خون را بررسی کردند. آنها همچنین با یک مطالعهی آزمایشگاهی جداگانه به بررسی بیشتر پرداختند و دریافتند که در معرض قرار دادن پلاکتهای انسانی با اریتریتول، خطر تشکیل لخته خون افزایش مییابد. اریتریتول بهطور طبیعی در مقادیر کم در میوهها، شراب و آبجو وجود دارد. اما مقدار اریتریتولی که بهعنوان افزودنی در نوشیدنیهای کمکالری، بستنی، آدامس و آبنبات استفاده میشود، بسیار بیشتر است.
تاثیرات سلامتی شیرین کننده های کم کالری (LCS) هنوز به طور قطعی مشخص نیست و تحقیقات نتایج متفاوتی را نشان داده اند. همچنین تحقیقات در حال بررسیِ تاثیرات احتمالا متفاوتِ انواع مختلف LCS هستند. بررسی های زیر بر تحقیقات خاصِ نوشیدنی های LCS تمرکز دارد.
یک مطالعهی مشاهدهای بزرگ روی زنان فرانسوی نشان داد که هر دو نوع نوشیدنیهای شیرینشده با شکر (SSBs) و نوشیدنیهای LCS با افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ مرتبط هستند. نویسندگان خاطرنشان کردند که مصرف بالای SSBs با افزایش وزن مرتبط بوده است، که احتمالا به دلیل پایین آمدن سیری (احساس پُری) و افزایش قند خون و سطح انسولین، منجر به مقاومت به انسولین میشود. نوشیدنیهای LCS ممکن است با تحریک اشتها و ترجیح طعم شیرین در برخی افراد، باعث افزایش وزن شوند.
در مطالعات مشاهدهای، باید توجه داشت که تئوری علیت معکوس نیز محتمل است (برای مثال، زمانی که افرادی که اضافه وزن دارند یا پیشدیابت دارند، برای بهبود کنترل قند خون خود شروع به نوشیدن نوشیدنیهای LCS میکنند، که منجر به ایجاد ارتباطی نادرست بین مصرف بالای نوشیدنیهای LCS و خطر ابتلا به دیابت در آینده میشود). علیت معکوس ممکن است یافتهی بهدستآمده از یک فرا تحلیل (متاآنالیز) روی ۱۷ مطالعهی کوهورت (همگروه) را توضیح دهد که نشان میدهد بروز دیابت نوع ۲ با SSBs ۱۸ درصد و با نوشیدنیهای LCS ۲۵ درصد بالاتر بوده است، در مقایسه با عدم مصرف این نوشیدنیها.
به طور مثال در برخی از تحقیقات در رابطه سوکرالوز و دیابت مشخص شده که این شیرین کننده ضرر خاصی برای فرد مبتلا به دیابت ندارد.
در یک تحلیل دقیق از دادههای بهدستآمده از مطالعهی پیگیری متخصصان سلامت، ارتباط مثبت مشاهدهشده بین مصرف نوشیدنیهای LCS و بروز دیابت نوع ۲، عمدتا با شاخص توده بدنی (BMI) بالاتر و شرایط متابولیک در ابتدای مطالعه توضیح داده شد، که ممکن است در وهلهی اول منجر به استفادهی بیشتر از نوشیدنیهای LCS شده باشد.
در سه مطالعهی کوهورت آیندهنگر بزرگ روی زنان و مردان آمریکایی، مصرف SSBs با افزایش وزن متوسط ۳ پوندی در هر دورهی ۴ ساله همراه بود. جایگزینی مقدار مشابه SSBs با آب یا نوشیدنیهای LCS با افزایش وزن کمتری (حدود ۱ پوند) در هر دورهی ۴ ساله همراه بود.
برای بزرگسالانی که میخواهند خود را از نوشابههای شیرین جدا کنند، سودا رژیمی یک جایگزین کوتاهمدت احتمالی است که بهتر است در مقادیر کم و در مدت زمان کوتاهی مصرف شود. برای کودکان، اثرات بلندمدت مصرف نوشیدنیهای LCS ناشناخته است، بنابراین بهتر است کودکان مصرف آنها را محدود کنند.
مطالعات مشاهدهای بلندمدت نشان میدهند که مصرف منظم نوشیدنیهای LCS باعث کاهش مصرف کالری و کاهش وزن یا حفظ وزن میشود، اما تحقیقات دیگر هیچ اثری را نشان نمیدهند و برخی مطالعات حتی نشاندهندهی افزایش وزن هستند. کارآزماییهای کنترلشدهی تصادفیشده نیز نتایج متفاوتی را نشان میدهند، اگرچه اکثر آنها کاهش وزن اندکی را نشان دادهاند.
اکثر این مطالعات کوتاهمدت و با تعداد کمی از شرکتکننده هستند و نتیجهگیری قطعی در مورد نوشیدنیهای LCS و کنترل وزن را دشوار میسازند. همچنین مقایسههای مختلف بین مطالعات ممکن است به نتایج متفاوتی منجر شود؛ برای مثال، آیا مصرف نوشیدنی LCS با SSBs، آبمیوه یا آب مقایسه میشد؟
مغز انسان به شیرینی با سیگنالهایی برای خوردن بیشتر پاسخ میدهد. با این حال، نوشیدنیهای LCS با ارائهی طعم شیرین بدون هیچ کالری، ممکن است باعث شود ما به دنبال غذاها و نوشیدنیهای شیرینتر باشیم، که میتواند منجر به کالری اضافی شود. اگرچه فرضی است و در مطالعات انسانی ثابت نشده است، اما تحقیقات بهطور فعال در حال بررسیِ مکانیسمهای پیشنهادیِ نوشیدنیهای LCS است که ممکن است بر اشتها و وزن تأثیر بگذارند:
بیانیهی مشترکِ انجمن قلب آمریکا و انجمن دیابت آمریکا در سال ۲۰۱۱ نتیجهگیری کرد که استفادهی محتاطانه از شیرینکنندههای غیرمغذی (شامل شیرینکنندههای کمکالری، شیرینکنندههای مصنوعی و شیرینکنندههای بدون کالری) ممکن است به کاهش وزن یا کنترل آن کمک کند و همچنین میتواند اثرات متابولیکی مفیدی داشته باشد. با این حال، این بیانیه همچنین اشاره میکند که این منافع بالقوه بهطور کامل تحقق نخواهد یافت، اگر افزایش جبرانی در مصرف انرژی از منابع دیگر وجود داشته باشد. در نهایت، این بیانیه میگوید که در حال حاضر دادههای کافی برای نتیجهگیری قطعی در مورد استفاده از شیرینکنندههای غیرمغذی وجود ندارد و تحقیقات بیشتری لازم است.
انجمن قلب آمریکا و انجمن دیابت آمریکا در ادامهی این موضوع، در سال ۲۰۱۸ یک نظر مشورتی علمی خاص برای نوشیدنیهای LCS و سلامت قلب و متابولیک ارائه کردند. این گزارش به کاهش مصرف هر دو نوع نوشیدنیهای شیرینشده با شکر (SSBs) و نوشیدنیهای LCS در ایالات متحده اشاره میکند و احتمالاً میتوان مصرف نوشیدنیهای شیرینشده با شکر را بدون افزایش مصرف نوشیدنیهای LCS کاهش داد. این نظر مشورتی، نکات خلاصهی زیر را ارائه میدهد:
جهت مشاوره برای خرید انواع شیرین کننده های مصنوعی به همراه آنالیز و قیمت مناسب با کارشناسان شرکت بهبود شیمی هامون در تماس باشید.