تاثیر تکنولوژی بر شغل دبیری

تاثیر تکنولوژی بر شغل دبیری

در دنیای امروز، نقش تکنولوژی در آموزش و پرورش غیر قابل انکار است. نتایج تحقیقات نشان داده‌اند که حواس مختلف در فرآیند یادگیری دارای نقش یکسانی نیستند. استفاده از تکنولوژی آموزشی در شغل دبیری می‌تواند چند حس را با یکدیگر ترکیب کرده و تأثیرگذاری آموزش را افزایش دهد.

ابزار‌های کمک آموزشی و تکنولوژی ‌های نوین آموزشی مباحث تئوری و عملی را با یکدیگر آمیخته و سبب تنوع در کلاس درس و افزایش کارایی تدریس می‌شوند. یکی از مهمترین وظایف برنامه‌ریزان آموزشی، افزایش کاربرد پیشرفت‌های تکنولوژیکی به منظور ارتقای سطح کیفی آموزش است. در ادامه، به بررسی تأثیر استفاده از تکنولوژی آموزشی بر فرآیند یادگیری دانش‌آموزان می‌پردازیم.

تاریخچه و سیر تحولی استفاده از تکنولوژی‌های آموزشی

پیش از بررسی نقش تکنولوژی در آموزش و پرورش، باید با تاریخچه استفاده از تکنولوژی‌های آموزشی آشنا شویم.

برای مشاهده جدیدترین آگهی های استخدام معلم غیرانتفاعی به لینک زیر مراجعه کنید:

https://karbord.io/jobs/teacher

مفهوم تکنولوژی آموزشی به طور کلی چیز جدیدی نیست و می‌توان قدمت آن را همزمان با تعلیم و تربیت دانست. اما کمتر از یک قرن است که تکنولوژی آموزشی به معنای خاص مورد توجه کارشناسان تعلیم و تربیت در کشور‌های غربی قرار گرفته است.

کارشناسان معتقدند که توسعه تکنولوژی ابزار‌های آموزشی از سال 1800 میلادی آغاز شده و از این تاریخ به بعد وسایل آموزشی یکی پس از دیگری اختراع شده و در زمینه آموزش دانش‌آموزان مورد استفاده قرار گرفتند.

از سال 1900 اصطلاحاتی مانند وسایل شنیداری و دیداری و کمک آموزشی وارد آموزش و پرورش ایالات متحده شدند و از همان سال‌ها روانشناسان استفاده از تکنولوژی آموزشی و روش‌های مختلف ارائه دانش در امر آموزش را مطرح کردند.

امروزه نیز هرگاه تکنولوژی آموزشی در مسائل تعلیم و تربیت مطرح می‌شود، منظور روش طراحی، اجرا و ارزشیابی تمامی فرآیند‌های تدریس یادگیری است و نه صرفاً به کارگیری ابزار‌ها و وسایل شنیداری و دیداری.

فناوری آموزشی چیست؟

کاربرد تکنولوژی در حوزه آموزش تعلیم و تربیت شامل هرگونه وسایل اطلاعاتی بوده که می‌توانند برای تعلیم و تربیت مورد استفاده قرار گیرند. این تعریف با لوازم و وسایل مورد استفاده برای آموزش نظیر رسانه‌های مختلف، آزمایشگاه‌های زبان، تلویزیون و… ارتباط دارد.

به طور کلی، کاربرد تکنولوژی در بحث آموزش و شغل دبیری همان مفهوم عامیانه تکنولوژی آموزشی و استفاده از مانیتور‌ها، وسایل سمعی و بصری، رایانه، فضای مجازی و… است.

بخش عمومی وسایل سمعی و بصری به دو بخش مجزا تفکیک می‌شود: سخت‌افزار و نرم‌افزار.

بخش سخت‌افزاری با انواع تجهیزات و وسایل واقعی و فیزیکی سر و کار دارد؛ مانند دستگاه پخش ویدیو، پروژکتور، ضبط صوت و… .

بخش نرم‌افزاری نیز شامل اقلام متعددی می‌شود که در رابطه با دستگاه‌ها و تجهیزات ذکرشده کاربرد دارد؛ مانند اسلاید‌های آموزشی، برنامه‌های رایانه‌ای، نوار‌های شنیداری و دیگر موارد نرم‌افزاری پرکاربرد در بحث تعلیم و تربیت.

فواید استفاده از تکنولوژی در شغل دبیری چیست؟

تأثیر تکنولوژی بر تحصیل و کاربرد فناوری اطلاعات و تکنولوژی آموزشی در مدارس عبارت‌اند از:

• تکنولوژی بازدهی آموزشی را از نظر کیفی و کمی افزایش می‌دهد.
• تکنولوژی آموزشی در بلندمدت هزینه‌های آموزشی را کاهش داده و به افزایش کارآمدی سیستم‌های اداری و نظام آموزشی می‌شود.
• تکنولوژی آموزشی فرآیند آموزش را طبق ضوابط و روش‌های علمی‌تر، عملی می‌کند.
• تکنولوژی آموزشی، دستیابی افراد از طبقات مختلف اجتماعی را به فرصت‌های یادگیری باکیفیت و مقرون به صرفه تسهیل می‌کند.
• تکنولوژی آموزشی سبب سرعت بخشیدن به یادگیری و آسان‌تر شدن فرآیند آموزش می‌شود.
• دبیران می‌توانند با استفاده از تکنولوژی بازآموزی کرده و مهارت‌های شغلی و ارتباطات خود را پرورش و توسعه دهند.
• تکنولوژی آموزشی به تناسب، وضوح و اثربخشی انتظارات آموزشی کمک می‌کند.

انتخاب رسانه‌های آموزشی در شغل دبیری

یکی از مباحث مطرح و مهم در زمینه تکنولوژی آموزشی، انتخاب رسانه آموزشی مناسب است. در گذشته بیشتر تمایل بر این بود که مباحث مربوط به مواد شنیداری و دیداری تحت نظریه واقعیت مدار باشند. در این رویکرد، اعتقاد بر این است که یادگیری جامع تنها در صورت استفاده از مواد شنیداری و دیداری صورت می‌گیرد که دارای بیشترین نزدیکی با واقعیت هستند.

از این رو، لازم است که دبیران به دو معیار اساسی جهت انتخاب رسانه آموزشی مناسب توجه داشته باشند.

ماهیت اهداف یادگیری

می‌توان به اهداف علمی از طریق هر یک از رسانه‌های شنیداری و دیداری دست یافت.

اختصاصات ساختی اهداف رسانه‌های شنیداری و دیداری

بهترین رسانه‌ها به منظور تحقق اهداف عاطفی عبارت‌اند از:

• عکس‌ها
• مواد شنیداری
• تلویزیون
• فیلم‌ها
• آزمایشگاه‌های زبان
• شبیه‌سازی‌ها

اما اهداف روان حرکتی را می‌توان به بهترین وجه با استفاده از رسانه‌های کمکی زیر محقق کرد:

• شبیه‌سازی‌ها
• الگو‌های سه بعدی
• گردش‌ها

در نتیجه، انتخاب رسانه‌ها بستگی به نوع محتوا و اهداف آموزشی دارد.

نقطه پیوند یادگیری با تکنولوژی

هدف از هر یک از مراحل آموزشی، یادگیری فرد است. استفاده از رسانه‌های آموزشی نیز به منظور دستیابی به همین منظور در نظر گرفته می‌شود. از نظر روانشناسان، یادگیری تغییرات کم و بیش پایداری بوده که بر اثر تجربه در رفتار به وجود می‌آیند. بنابراین، با ابزار‌های آموزشی مناسب و شناخت ویژگی‌های فرد می‌توان شرایطی را فراهم ساخت که این تغییرات وسیع‌تر و بهتر انجام گیرند.

یکی از مسئولیت‌های اساسی معلمان و دبیران، درک و شناخت ویژگی‌ها و نیاز‌های دانش‌آموزان و تلاش برای ایجاد شرایطی مناسب برای یادگیری آن‌ها است.

چنین محیطی باید برانگیزنده باشد و به نحوی سازماندهی شود که دانش‌آموزان مناسب‌ترین و بهترین واکنش‌ها را در برابر آن داشته باشند. اگر دانش‌آموز راهکار‌های دستیابی به اطلاعات صحیح و جستجو را بیاموزد، تغییر رفتار پایداری در او ایجاد شده و به صورت مستقل در پی حل مسأله خواهد بود.

در سطوح بین‌المللی، یکی از اصول آموزش در مدارس وجود کارگاه‌ها و آزمایشگاه‌ها و توسعه نرم‌افزار‌های آموزشی به منظور تجربه کردن دانش تئوری است تا دانش‌آموزان بتوانند با لمس کردن و دیدن آنچه که در ساعات خشک و کسالت‌آور درس می‌آموزند را به عینه مشاهده کنند.

یکی از مهمترین دلایل به کار‌گیری وسایل آموزشی، نقش حواس مختلف در فرآیند یادگیری است. بنابر نتایج تحقیقات، حواس مختلف دارای نقش یکسانی در پروسه یادگیری نیستند. نتایج ذکرشده در ادامه این تفاوت را به خوبی آشکار می‌کند.

• 75 درصد یادگیری با حس بینایی
• 13 درصد یادگیری با حس شنوایی
• 6 درصد یادگیری با حس لامسه
• 3 درصد یادگیری با حس بویایی
• 3 درصد یادگیری با حس چشایی

متأسفانه در بسیاری از موارد تدریس بدون استفاده از تکنولوژی آموزشی، تأکید فراوانی روی حس شنوایی به تنهایی وجود دارد.

تحقیقات نشان داده‌اند که حدود 90 درصد از وقت دانش‌آموزان در مدارس متوسطه و 61 درصد در مدارس ابتدایی صرف گوش دادن می‌شود. این در حالی است که دانش‌آموزان می‌توانند تنها یک چهارم مطالب شنیده‌شده را به خاطر بسپارند.

البته لازم به ذکر است که هیچ یک از رسانه‌ها و تجهیزات آموزشی به تنهایی امکان ارائه خدمات جامع و کامل آموزشی را ندارند. در واقع، تلفیقی مناسب از این رسانه‌ها می‌تواند به شغل معلمی و دبیری در مقاطع تحصیلی مختلف در امر تدریس به دانش‌آموزان کمک کند که با استفاده از تکنولوژی آموزشی امکان‌پذیر شده است.

چگونگی استفاده از تکنولوژی‌های آموزشی در حین تدریس

استفاده از تکنولوژی‌های آموزشی در حین تدریس می‌تواند به عنوان یک ابزار قدرتمند برای ارتقای روند یادگیری و تدریس استفاده شود. یکی از روش‌های مؤثر استفاده از این تکنولوژی‌ها، استفاده از نرم‌افزار‌های تعاملی و اپلیکیشن‌های آموزشی است. این اپلیکیشن‌ها می‌توانند شامل بازی‌های آموزشی، پرسش و پاسخ تعاملی و موارد دیگر باشند که به دانش‌آموزان کمک می‌کنند تا مفاهیم را به طور فعالانه و جذاب‌تری فرا گیرند.

همچنین، استفاده از ویدیو‌های آموزشی و تصاویر تعاملی نیز می‌تواند به جلب توجه و تبادل اطلاعات مؤثر با دانش‌آموزان کمک کند. یک دبیر می‌تواند با نمایش مثال‌های عملی و تصاویر واضح مفاهیم پیچیده را به شیوه‌ای کاربردی و قابل فهم برای دانش‌آموزان خود توضیح دهد.

علاوه بر این، استفاده از سامانه‌های مدیریت یادگیری (LMS) نیز از دیگر تکنولوژی‌های مؤثر در حوزه آموزش است. این سامانه‌ها امکاناتی مانند ارسال مطالب آموزشی، تمرینات آنلاین، ارزیابی‌های الکترونیکی و بستر‌های ارتباطی میان معلم و دانش‌آموزان را فراهم می‌کنند که منجر به بهبود کیفیت و کارایی فرآیند آموزش و یادگیری می‌شوند.

جمع‌بندی

در این مقاله به بررسی نقش تکنولوژی در آموزش و پرورش پرداختیم. استفاده از تکنولوژی در زمینه تدریس و دبیری تأثیرات گسترده‌ای بر این حرفه داشته است. با ورود تکنولوژی به محیط‌های آموزشی، وظایف معلم‌ها تغییر کرده و باید با چالش‌ها و فرصت‌های جدیدی که این تکنولوژی‌ها فراهم کرده‌اند، تطبیق پیدا کنند.

شما به عنوان یک دبیر باید با مضرات فناوری و چالش‌های اساسی آن و فواید استفاده از تکنولوژی آشنا بوده و رسانه‌ها و ابزار مناسب را انتخاب کنید.