قانونگذار، برای آسیبهای وارده به صوت و گویایی که افراد از طریق آن با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند، دیه صوت و گویایی و ارش تکلم تعیین کرده است. میزان دیه با توجه به شرایط و نوع آسیب و تغییرات نرخ دیه صوت و گویایی در قانون مجازات اسلامی بسیار سنگین خواهد بود. در کل در صورت بروز هرگونه آسیب، بر جسم، جان، اعضا و منافع دیگری، بهصورت عمد یا غیرعمد، دیه باید توسط فرد مسئول پرداخت شود و برای این کار نیاز به یک وکیل جرایم پزشکی دارید تا اطلاعات دقیقتری را کسب کنید. بررسی چگونگی دیه صوت و گویایی 1402 موضوع مهمی است که باید توسط افراد کارشناس مشخص شود.
صوت و گویایی که بهوسیله آن افراد با یکدیگر ارتباط برقرار خواهند کرد و مقصود خود را به دیگری منتقل میکنند، یک منفعت و توانایی ارزشمند در انسانها است. قانونگذار به خاطر احترام به جسم، جان، اعضا و منافع افراد، برای حفظ این توانایی و منفعت، دیه و ارش تعیین خواهد کرد. ممکن است در نتیجه حادثهای عمدی یا غیرعمدی و جرایم پزشکی، صوت، گویایی و قدرت تکلم شخص از بین برود یا معیوب شود. به همین دلیل، قانونگذار برای زوال یا معیوب شدن این توانایی، دیه از بین رفتن صوت و گویایی قرار داده است. دیه از بین رفتن گویایی و صوت، در چنین حالتی، در مواد 697، 698 و 703 قانون مجازات اسلامی، پیشبینی شده و بر اساس این مواد، دیه صوت و دیه گویایی 1402، به شرح زیر خواهد بود:
مطابق با مواد 699 تا 702 قانون مجازات اسلامی 1402، ارش و دیه برای عیب صوت و گویایی مقدر نشده و قاضی مسئول تعیین خواهد بود. به عبارت دیگر، میزان ارش و دیه برای این موارد به تشخیص قاضی وابسته بوده و قانون دیه مشخصی را برای آن تشخیص نداده است. هر کدام از این مواد قانونی شرایط خاصی را برای این موضوع تعیین کردهاند:
با توجه به این مواد، اگر صوت فرد به واسطه آسیب عمدی یا غیرعمدی، عیب پیدا کند؛ مانند از بین بردن صوت در ادای برخی حروف یا کاهش طنین صدا، یا اگر فرد از طریق بینی صحبت کند، موجب تعلق ارش به مجنی (جنایت بر او وارد شده) علیه خواهد شد. همچنین، اگر علاوه بر صوت، نطق و تکلم شخص نیز عیب پیدا کند، مانند اینکه حرفی را بهجای حرف دیگر ادا کند یا موارد مشابه، ارش تکلم و نطق نیز برای مجنی مورد نظر محاسبه خواهد شد.
دیه از بین بردن گویایی با قطع زبان به موجب ماده 611 قانون مجازات اسلامی 1402 و تبصرههای آن مشخص میشود. این ماده تعیین میکند که قطع کامل زبان گویا موجب دیه کامل است و اگر قسمتی از آن از بین برود، دیه بر اساس نسبت گویایی از بین رفته، محاسبه میشود. به عنوان مثال، اگر فرد فارسی زبان قادر به ادای یک حرف نیست، او یک سی و دوم دیه کامل را دریافت خواهد کرد. همچنین، افرادی که دارای لکنت زبان یا مشکلات دیگر در تلفظ حروف هستند، نیز بهعنوان گویا شناخته میشوند.
درصورتیکه قطع کامل زبان گویا به دلیل جنایت عمدی یا غیرعمدی رخ دهد، دیه زبان و گویایی که بهواسطه قطع کامل زبان گویا از بین رفته، معادل 900 میلیون تومان بوده که این مبلغ برای دیه کامل یک فرد در سال 1402 تعیین میشود. برای اطلاعات بیشتر، میتوانید از یک وکیل کیفری مشاوره بگیرید یا سؤالات خود را درباره دیه صوت و گویایی با کارشناسان در میان بگذارید.
در ماده 702 قانون مجازات اسلامی، برای تعیین ارش صوت بعضی از حروف، مقرراتی وجود دارد؛ اما در تعیین ارش، دادگاه ممکن است با مشکلاتی مواجه شود؛ زیرا ارش برخلاف دیه، مقدار مشخصی ندارد و به افراد و شرایط مختلف متفاوت است. به نظر میرسد که دادگاه در اینجا، ارش تمام حروف را در نظر میگیرد و ارش مقداری از حروف به همان نسبت تعیین میکند. همچنین امکان دارد دادگاه رابطه بین دیه کامل و دیه مقدار از بین رفته را در نظر بگیرد و بر اساس آن ارش تعیین کند.
قانونگذار ایران در قانون مجازات اسلامی برای فلج شدن زبان به طور خاص، دیهای تعیین نکرده است؛ بنابراین، برای محاسبه نرخ دیه فلج شدن زبان، و صدمه به صوت و گویایی، باید به ماده 564 قانون که بیانگر حکمی کلی برای فلج شدن اعضای بدن است، رجوع کرد. در این ماده گفته شده فلج کردن عضو دارای دیه معین، دو سوم دیه آن عضو و از بین بردن عضو فلج، یک سوم دیه همان عضو را دارد. در فلج کردن نسبی عضو که درصدی از کارایی آن از بین میرود، با توجه به کارایی از دست رفته، ارش تعیین میگردد.» بنابراین، شخصی که سبب فلج شدن زبان دیگری شود، از آنجا که زبان دارای دیه معین بوده، ملزم به پرداخت دیه با نرخ 600 میلیون تومان خواهد بود.
همچنین، درصورتیکه مرتکب اقدام به ازبینبردن زبان فلج نماید، محکوم به پرداخت 300 میلیون تومان یعنی یک سوم دیه تعیین شده برای زبان میشود. در شرایطی که فلج شدن زبان نسبی است و تنها قسمتی از آن کارایی خود را از دست بدهد، عمل مرتکب تنها موجب ارش بوده که نرخ آن باید توسط قاضی مشخص شود.
تعیین دیه صوت و گویایی یک مفهوم حقوقی است که در بسیاری از جوامع و قوانین مختلف وجود دارد. این مفهوم به تعیین مقدار پاداش یا جریمه برای آسیب یا صدمات فرد یا مالکان شخص دیگر اشاره دارد. در بسیاری از قوانین، تعیین دیه گویایی بهعنوان جبران خسارات جسمانی یا روحانی فرد مورد آسیب در نتیجه عمل خطاکار تعریف میشود. این تعرفهها ممکن است بر اساس نژاد، سن، جنس، شغل و سایر عوامل تعین شود. بسط دادن به این مفهوم در قانون مختلف بوده و هر کشور و منطقه ممکن است قانون خود را داشته باشد. در بعضي حالات، دولت يك سيستم پیچیدة تعيين دیه صورت داده كه شامل پول، خدمات يا كالا است. برای محاسبه تعیین دیه صوت و گویایی میتوان از مجموعه وکیل وند کمک گرفت.