5ژوئن روز جهانی محیط زیست، روزی است که از طرف سازمان ملل جهت افزایش آگاهی مردم برای نگهداری محیط زیست و تحریک سیاستمداران به گرفتن تصمیماتی برای رویارویی با تخریب محیط زیست و گونههای زیستیجانوری انتخاب شدهاست.
تاریخچه
روز جهانی محیط زیست به سال ۱۹۷۲ یعنی ۴۴ سال پیش بر میگردد. در آن سال برای اولین بار، سازمان ملل متحد کنفرانسی را با موضوع انسان و محیط زیست در شهر استکهلم سوئد برگزار کرد. همزمان با برپایی این کنفرانس مجمع عمومی سازمان ملل قطعنامهای را تصویب کرد که منجر به تشکیل UNEP (برنامه محیط زیست سازمان ملل) شد. هماکنون ۴۴ سال است که UNEP در سراسر جهان مراسم ویژهای را به مناسبت این روز برگزار مینماید.
مراسم این روز میتواند به اشکال مختلف باشد مثل راهپیماییهای خیابانی، همایشهای دوچرخه سواری، نمایش، مسابقات نقاشی و مقالهنویسی در مدارس، درختکاری، فعالیتهای مربوط به بازیافت، پاکسازی و…. هدف از برگزاری چنین مراسمهای جلب توجه عمومی به مسائلی است که محیط زیست را آلوده میسازد. هر سال نیز یکی از مسایلی که شدیداً محیط زیست را تهدید میکند به عنوان موضوع این روز انتخاب میشود.
طبیعت، بسان مادری مهربان انسان را در دامن خود می پروراند و سخاوتمندانه، همه منابع و سرمایه های خود را به پای او می ریزد. تاکنون همه موجودات روی زمین کوشیده اند تا به قانون و نظام طبیعت پیرامون خود گردن نهند و خود را با آن سازگار کنند، اما انسان، خواسته و ناخواسته، روند طبیعی محیط زیست خود را دگرگون کرده است.
هر روز درختان بسیاری با قساوت، قلع و قمع می شوند و آب ها به هدر رفته و آلوده می شوند. جنگل های طبیعی ازمیان می روند، بسیاری از گونه های زیستی در حال انقراض هستند و صدها گونه به علت از دست دادن زیستگاه های خود، نابود شده اند. متأسفانه، آدمی بر خلاف دیگر موجودات، همواره تأثیر عمیقی در جهت نابودی و تهدید محیط زیست از خود بر جای گذاشته است، چنان که اکنون، از مهم ترین عوامل تخریب محیط زیست شناخته می شود.
نامگذاری روز جهانی محیط زیست
هر سال روز 15 خرداد (5 ژوئن) در سراسر جهان با عنوان روز جهانی محیط زیست گرامی داشته میشود. تاریخچه روز جهانی محیط زیست به سال 1972 بر میگردد، در آن سال برای اولین بار، سازمان ملل متحد کنفرانسی را با موضوع انسان و محیط زیست در شهر استکهلم سوئد برگزار کرد.
همزمان با برپایی این کنفرانس مجمع عمومی سازمان ملل قطعنامهای را تصویب کرد که منجر به تشکیل UNEP ( برنامه محیط زیست سازمان ملل ) شد، UNEP در سراسر جهان مراسم ویژهای را به مناسبت این روز برگزار مینماید. مراسم این روز میتواند به اشکال مختلف باشد مثل راهپیماییهای خیابانی،همایشهای دوچرخه سواری،نمایش، مسابقات نقاشی و مقاله نویسی در مدارس ، درختکاری ،فعالیتهای مربوط به بازیافت ، پاکسازی و… .
هدف از برگزاری چنین مراسمی جلب توجه عمومی به مسائلی است که محیط زیست را آلوده میسازد. هر سال نیز یکی از مسایلی که شدیدا محیط زیست را تهدید می کند به عنوان موضوع این روز انتخاب می شود.
هدف سازمان ملل از برگزاری چنین مراسمی عبارت است از:
*بخشیدن چهره ای انسانی به مسائل زیستمحیطی.
*توانمند سازی مردم برای تبدیل شدن به فعالانی در زمینه توسعه پایدار و متوازن.
*ارتقا این بینش عمومی که جوامع در تغییر دیدگاهها و در خصوص مسئله محیط زیست نقش محوری و اساسی ایفا مینمایند.
*ترویج مشارکت با هدف اطمینان از برخورداری همهٔ ملتها از آیندهای امنتر و سعادتمندانهتر.
۶۰ راههای که میتوان روز محیط زیست را در سطوح مختلف جشن گرفت عبارتند از:
*اهدا جایزه برای فعالیتهای زیستمحیطی
*بازیافت مواد به شکل ساخت آثار هنری
*برپا کردن حراج به نفع یک پروژه زیستمحیطی
*برنامههای آگاهسازی
*مسابقه ها/همایشهای دوچرخه سواری
*اعلام عمومی خدمات زیستمحیطی از طریق رادیو و تلویزیون
*استفاده چند نفر با هم از ماشین شخصی یک نفر به جای وجود تعداد زیادی ماشین تک سرنشین
*حمایت از افراد نامدار در زمینه محیط زیست
*مراسم پاکسازی
*مسابقات نقاشی، پوستر، مقالهنویسی، شعر و…
*کنفرانسهای زیستمحیطی
*بحثهای گروهی
*پخش جزوه، بروشور و پوستر
*برنامههای آموزشی زیستمحیطی در مدارس
*ایجاد ساختارهای دولتی در ارتباط با مدیریت محیط زیست
*گردش در محیطهای طبیعی
*نمایشگاهها
*بازارها
*جشنواره فیلمهای زیستمحیطی
*نماهنگهای سبز
*راهکارهایی برای انجام فعالیتهای حفظ محیط زیست در جامعه
*نصب پلاکاردهایی در نقاط اصلی شهر
*مشارکت بخشهای مختلف (NGOها، وزارتخانههای محیط زیست، گروههای جوانان، اشخاص مهم و گروههای تجاری)
*ملحق شدن به یک گروه زیستمحیطی
*پاکیزه نگاه داشتن محله
*به پا کردن یک برنامه عمومی زیستمحیطی
*آگاه شدن از حقوق زیستمحیطیتان
*آغاز سیاستهای زیستمحیطی دولت، انتشار کتابها یا گزارشها
*مصاحبهها یا برنامههای تلویزیونی، مقالات در روزنامهها
*ایجاد شبکه
*حفظ دائم پاکیزگی محیط
*سازماندهی یک برنامه خاص
*رژه یا اجتماعات مردمی
*اجرای برنامههای تئاتر یا شعر
*کالاهای تبلیغاتی در ارتباط با موضوع امسال از قبیل تیشرت، کلاه، نشان کتاب و …
*اجرای برنامههای عروسکی برای کودکان در ارتباط با پیامهای زیستمحیطی
*تستهایی در ارتباط با موضوع امسال برای مدارس، گروههای جوانان، کارمندان و …
*برگزاری مسابقات رالی
*تصویب کنوانسیونهای زیستمحیطی بینالمللی
*بازیافت
*بازسازی زیستگاههای طبیعی
*تعمیر وسایل جهت استفاده از آنها
*استفاده مجدد از وسایل
*صرفه جویی در مصرف کاغذ
*برگزاری سمینارها
*امضای کنوانسیونهای زیستمحیطی بینالمللی
*تفکیک زبالهها
*جذب حمایتهای مالی از بخش خصوصی برای فعالیتهای زیستمحیطی
*سمپوزیوم
*درختکاری
*استفاده از شیوههای پایدار حمل و تقل مثل پیادهروی، دوچرخه سواری و …
*اعلام دغدغههای زیستمحیطی خود
*فعالیت داوطلبانه در سازمانهایی که کار زیستمحیطی انجام میدهند
*برگزاری کارگاهها
*نوشتن نمایش نامه، شعر
*نوشتن نامه به مسئولان شهریتان، نمایندگان مجلس، دولتمردان و روزنامهها
*نشان دادن علاقههای زیستمحیطیتان
*فعالیتهای انجام شده به سرپرستی جوانان
*پیوستن به یک گروه زیستمحیطی
*وارد نکردن هیچ ماده آلودهکننده ای به فضا