وقتی نوزاد ریسه می رود چه کنیم؟

کودک به دنبال یک گریه شدید دچار وقفه تنفسی بسیار کوتاهی شده و همان‌طور که گفته شد می‌تواند با سیاه شدن لب‌ها همراه باشد. چشم‌ها بالا رفته و ممکن است لرزشی خفیف در عضلات صورت مشاهده شود که همه این علائم گذرا هستند.

ریسه رفتن حالتی است طبیعی که معمولا در شیرخواران از سنین شش ماهگی به بعد دیده می‌شود که نگرانی چندانی را به همراه ندارد.

در دو نوع دیده می‌شود: در یک نوع آن کودک به هنگام حمله ریسه؛ سیاه (سیانوره و کبود) می‌شود و در نوع دوم چنین حالتی دیده نمی‌شود.

 
علت ریسه رفتن چیست؟
علت واقعی آن به طور دقیق مشخص نشده است، اما ممکن است به دلیل مسائل روحی روانی و یا عادتی باشد. آنچه که در این رابطه مهم است عدم وجود ضایعه و اختلال عصبی در مغز است و می‌توان آن را یک مساله طبیعی تلقی نمود که در برخی از کودکان وجود دارد .

 آیا در موقع ریسه رفتن ممکن است قسمتی از بدن کودک دچار لرز و انقباضات مکرر ( همانند تشنج ) شود؟

بله. درحدود یک سوم موارد چند انقباض و لرز خفیف در دست، پا یا عضلات صورت (نظیر فک یا لب‌ها) رخ می‌دهد و به سرعت نیز برطرف می‌شود و هیچ مساله‌ای را به وجود نمی‌آورد، اما در صورت وجود چنین حالتی برای اطمینان خاطر از عدم وجود صرع، بهتر است به پزشک مراجعه شود. گاهی نیز کودک برای مدت کمتر از یک دقیقه بی‌حال و گیج و منگ می‌شود.
 
در ایجاد این حالت آیا ارث دخالت دارد؟
بله. دیده شده است که در حدود ۲۳% موارد سابقه چنین حالتی در افراد خانواده کودک مبتلا وجود دارد .

 ریسه رفتن چه ویژگی‌هایی دارد؟
خصوصیات و ویژگی‌های ریسه رفتن عبارت‌اند از:

– این حالت در حدود ۴% کودکان در سنین کمتر از ۸-۶ ماهگی اتفاق می‌افتد (۷۵% موارد) و بندرت ممکن است قبل از شش ماهگی یا پس از شش سالگی اتفاق بیفتد.

– همیشه در موقع بیداری اتفاق می‌افتد.

– به طور تقریبی همیشه کمتر از یک دقیقه طول می‌کشد و خود به خود بدون هیچ اقدامی بر طرف می‌شود.

– ممکن است روزی یکبار تا ماهی یکباراتفاق افتد.
 
آیا ریسه رفتن باعث صدمات و اختلالات عصبی می‌شود؟
– خیر. تقریبا هیچ‌گاه در اثر ریسه رفتن صدمه‌ای به مغز نمی‌رسد و در آینده نیز هیچ مشکل جسمی یا روحی برجای نمی‌گذارد .
 
ریسه رفتن تا چند سالگی باقی می‌ماند؟
در بیشتر موارد پس از سن سه سالگی از بین می رود و در حدود ۹۰% بیماران تا سن ۶-۵ سالگی به طور کامل بهبود یافته و دیگر دچار حملات نمی‌شوند و سایر کودکان نیز به مرور زمان بهبود می‌یابند.
 
آیا ریسه رفتن نیاز به درمان خاصی دارد؟
در بیشتر موارد خیر. اگر دفعات ریسه رفتن بیش از یکبار در روز باشد و یا بیش از یک دقیقه طول بکشد، اغلب با تجویز یک داوری آنتی کولینرژیک توسط پزشک بهبود یافته و یا دفعات و مدت آن کاهش می‌یابد. البته رفتار والدین در برخورد با چنین حالتی نیز در بدتر یا بهتر شدن آن بی‌تاثیر نیست. در سایرموارد نیاز به هیچ نوع درمان خاصی نیست.
 
در موقع ریسه رفتن، والدین چه نکاتی را باید رعایت کنند؟
– برخورد مناسب والدین با چنین ناراحتی در بیشتر موارد باعث بهبودی سریع حمله و حتی کاهش دفعات حمله می‌شود، بنابراین رعایت نکات زیر به والدین توصیه می‌شود:

– درموقع حمله خونسردی خود را حفظ کرده و بدون آنکه کودک متوجه اضطراب ونگرانی شما شود او را دراز کرده و یک پارچه مرطوب ( سرد ) روی پیشانی او بگذارید.

– هرگزاقدام به باز کردن دهان کودک و یا گذاشتن چیزی داخل دهان او نکنید .

– برخی از والدین به اشتباه جهت اتمام حمله و نفس کشیدن، شانه ها یا سر کودک را گرفته و شدیدا تکان می دهند. جدا از این کار خودداری کنید .

– نیازی به تنفس مصنوعی یا ماساژ قلبی نیست .

– طوری رفتار نکنید که کودک برای رسیدن به مقاصد واهداف خود از این حربه وشیوه استفاده کند .

– در حالات زیر کودک را بلا فاصله به اولین مرکز درمانی برسانید :

الف – اگر کودک بیش از یک دقیقه نفس نکشد .

ب – اگر اختلال هوشیاری پس از حمله بیش از یک دقیقه طول بکشد.

ریسه رفتن در نوزادان و کودکان باعث می شود تا اغلب مادران دست پاچه شوند و کنترل اعصاب خود را هم از دست بدهند. در زمان ریسه رفتن کودک باید اقداماتی را انجام دهید و خونسردی خود را حفظ کنید.

فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان گفت: ریسه رفتن یا حبس کردن نفس با تحریک، گریه، قطع تنفس و سیاهی دور لب کودک همراه است، والدین در این مواقع به جای تنفس دهان به دهان،‌ ماساژ قلبی و ‌پاشیدن آب سرد بر صورت کودک به او قطره آهن بدهند.

ساسان ساکت در پاسخ به سؤال یکی از شهروندان درباره حبس شدن نفس کودک و سیاه شدن او، اظهار داشت: ریسه رفتن یا حبس کردن نفس یکی از اختلالاتی است که در سنین یک سال و نیم شایع است. کودک به دنبال گرفتن شیشه شیر یا وسیله بازی از او تحریک شده، گریه می‌کند و در نهایت نفسش قطع می‌شود که افزایش طول مدت حبس تنفس موجب سیاه شدن دور لب او می‌شود.

موقع حمله تنفس دهان به دهان ممنوع
وی افزود: معمولاً والدین در این مواقع از تنفس دهان به دهان،‌ ماساژ قلبی و ‌پاشیدن آب سرد بر صورت کودک استفاده می‌کنند، در حالی این اقدامات نه الزامی دارد و نه موجب هوشیاری کودک می‌شود.

ایشان گفت:‌ لازم است کودک توسط متخصص اطفال یا فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان بررسی شود، زیرا این نوع حمله به حبس کردن نفس همراه با سیاه شدن است، باید به دقت بررسی شود.

وی افزود: کودک باید از نظر بیماری‌های قلبی، تنفسی و مغز و اعصاب بررسی شود و اگر از هر نظر کاملاً طبیعی بود، می‌توانیم اطمینان دهیم که تنها حملات BHS یا حبس تنفس را دارد.

ساکت ادامه داد:‌ این اختلال به مرور با افزایش سن بهبود پیدا می‌کند و موقعی که رخ می‌دهد نیاز به اقدام خاصی وجود ندارد، حتی توصیه می‌شود که والدین از بغل کردن کودک بپرهیزند زیرا ممکن است کودک بترسد و وضعیتش بدتر شود.

انواع حملات حبس تنفس
ایشان گفت:‌حملات حبس تنفس به دو نوع با پریدگی رنگ و سیاه شدن دور لب و دهان تقسیم می‌شود.

مبتلایان 15 قطره آهن تا دو سالگی مصرف کنند
ساکت تصریح کرد:‌ گاهی فقر آهن و کم خونی موجب بروز اختلال ریسه رفتن یا حبس تنفس می‌شود، بنابراین توصیه می‌شود مبتلایان از 4 یا 6 ماهگی تا جشن تولد دوسالگی روزانه 15 قطره آهن ایرانی مصرف کنند.

منبع :اختصاصی فراناز