همه چیز درباره ی یبوست و راهکارهای درمان آن

همه چیز درباره ی یبوست و راهکارهای درمان آن

یکی از مشکلات گوارشی که بسیاری از افراد از آن رنج میبرند یبوست است که بر اثر آن، مواد دفعی در رودهٔ بزرگ سفت می‌شوند و دفع آن‌ها با درد و سختی همراه می‌شود.یبوست یک عارضه معده ای –روده ای رایج است. و افرادی که این مشکل را دارند، حرکات معده ای و گوارشی کندتری دارند.

علل بروز این عارضه ممکن است رژیم غذایی نامناسب، برهم خوردن تعادل هورمونی، اثر جانبی داروهای مصرفی یا آناتومی بدن باشد. روش‌های درمان شامل اصلاح رژیم غذایی و تمرینات ورزشی است.

در این بخش از فراناز همراه ما باشید تا شما را با علل شایع یبوست و شیوه های درمانی این عارضه آشنا کنیم.

*شایع ترین علل یبوست*

*کمبود فیبر در رژیم غذایی*

افرادی که در رژیم غذایی خود مقادیر خوبی از فیبر را دارند کمتر به یبوست مبتلا خواهند شد. غذاهایی که فیبر کمتری دارند ممکن است چربی بالایی داشته باشند. اگر از این غذاها استفاده می‌کنید مطمئن شوید که در رژیم غذایی خود مصرف کافی از میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل را می‌گنجانید.

این مواد سرشار از فیبر هستند. دو نوع فیبر وجود دارد. فیبر محلول و فیبر نامحلول. فیبر محلول در آب حل می‌شود در حالی که فیبر نامحلول اینگونه نیست. فیبر را نمی‌توان هضم کرد. با این حال فیبر محلول به هنگام عبور از دستگاه گوارش تبدیل می‌شود.

فیبر محلول آب را به خود جذب می‌کند و حالت ژلاتینی به خود می‌گیرد. فیبر نامحلول بدون اینکه تغییری در فرم و شکلش ایجاد شود از دستگاه گوارش عبور خواهد کرد. استفاده از فیبر می‌تواند اجابت مزاج را راحت‌تر کند و از بروز یبوست جلوگیری نماید.

مطالعات انجام شده نشان می‌دهد که فیبر برای درمان یبوست زیاد مفید نیست اما در پیشگیری از یبوست نقش بسزایی دارد.

*فعالیت‌های فیزیکی*

یبوست زمانی رخ می‌دهد که فرد از لحاظ فیزیکی غیر فعال باشد. این موضوع بیشتر در افراد کهنسال دیده می‌شود. همه افراد به خوبی می‌دانند که اگر مدت زمان طولانی در تخت دراز بکشند خطر ابتلاء به یبوست افزایش پیدا می‌کند. متخصصان در مورد علل این موضوع زیاد مطمئن نیستند.

برخی از ان‌ها معتقدند که فعالیت‌های فیزیکی، متابولیسم بدن را در سطح بالایی نگه می‌دارد و باعث می‌شود همه چیز در بدن به سرعت رخ دهد. افراد کهنسال در مقایسه با افراد جوان زندگی فعالی ندارند و به همین خاطر بیشتر در معرض ابتلاء به یبوست هستند.

افرادی که از نظر فیزیکی فعال اند کمتر به یبوست دچار خواهند شد.

*مصرف برخی از داروها*

مصرف برخی از داروها نیز می‌تواند یبوست را تشدید کند. شایع‌ترین داروها عبارتند از:

-داروهای مرتبط با درد همچون کدئین، اکسی کدون و هیدرومورفون

-داروهای ضد افسردگی مانند آمیتریپتیلین و ایمی پرامین

-داروهای ضد تشنج همچون فنی توئین (دیلانتین) و کاربامازپین

-مسدود کننده کانال کلسیم همچون دیلتیازم (Cardizem) و فدیپین

-آنتی اسیدهای حاوی آلومینیوم همچون Amphojel

-داروهای ادرار آور همچون کلروتیازید

*شیر*

برخی از افراد با مصرف شیر و محصولات لبنی دچار یبوست می‌شوند.

*سندروم روده تحریک پذیر(IBS)*

افرادی که از بیماری IBS رنج می‌برند بیشتر از سایر افراد به یبوست مبتلا می‌شوند.

*زنان باردار*

همانطور که می‌دانید بارداری باعث ایجاد تغییرات هورمونی می‌شود و همین امر زنان را در معرض یبوست قرار می‌دهد. همچنین رحم نیز ممکن است روده را تحت فشار قرار دهد و عبور غذا را کندتر نماید.

*پیری*

با بالا رفتن سن، متابولیسم بدن نیز کندتر می‌شود.همین امر موجب کندتر شدن فعالیت روده‌ها خواهد شد. عضلات موجود در سیستم گوارش به خوبی کار نمی‌کنند.

*تغییر در روال زندگی همچون مسافرت*

زمانی که مسافرت می‌کنیم، روال عادی زندگی تغییر می‌کند. این تغییر می‌تواند بر روی سیستم گوارش تأثیر گذار باشد. وعده‌های غذایی در زمان‌های متفاوتی میل می‌شود، زمان خوابیدن و بیدار شدن تغییر پیدا می‌کند و در این میان اجابت مزاج نیز تغییر پیدا خواهد کرد. تمامی این تغییرات ممکن است منجر به یبوست در افراد گردد.

*استفاده بیش از حد از ملین‌ها*

همه ما فکر می‌کنیم که حداقل روزی یکبار باید اجابت مزاج داشته باشیم. برای اینکه این شرایط رخ دهد بیشتر افراد به سراغ قرص‌های ملین می‌روند و خودسرانه از این مواد استفاده می‌کنند. ملین‌ها می‌توانند مؤثر باشند و به اجابت مزاج کمک کنند اما مشکل اینجاست که اگر به صورت مکرر مصرف شود بدن به آن عادت خواهد کرد.

این داروها باعث شکل گرفتن یک عادت بد در فرد می‌شود به گونه‌ای که در صورت مصرف نکردن آن، اجابت مزاج رخ نخواهد داد. همین امر در تمامی طولانی مدت یبوست را شکل می‌دهد.

*زمانی که به اجابت مزاج نیاز دارید به دستشویی نمی‌روید*

دلایل بسیار زیادی برای این کار وجود دارد. به عنوان مثال ممکن است در منزل نباشید و بخواهید بعداً این کار را انجام دهید. بیشتر افراد به خاطر مشغله‌های کاری این کار را به تعویق می‌اندازند.

کودکان اگر این فرآیند را خسته کننده ببینند، به سراغ آن نخواهند رفت. در برخی از موارد نیز مشغول بازی کردن می‌شوند و اجابت مزاج را به کلی فراموش می‌کنند.

*آب کافی نمی‌نوشید*

متخصصان بر این باورند که اگر در حال حاضر از یبوست رنج می‌برید، نوشیدن مایعات به درمان آن کمکی نخواهد کرد. با این حال اگر به طور منظم آب و مایعات طبیعی بنوشید کمتر در معرض یبوست خواهید بود. اگر به طور منظم از یبوست رنج می‌برید باید مصرف آب خود را افزایش دهید.

بیشتر نوشابه‌ها و نوشیدنی‌هایی که مصرف می‌کنید ممکن است باعث از دست رفتن آب بدن شود و یبوست را بدتر نماید. مصرف الکل نیز باعث بدتر شدن شرایط می‌شود زیرا آب بدن با مصرف الکل از دست خواهد رفت.

*مشکلات مرتبط با روده یا رکتوم*

تومورها نیز می‌توانند معابر را محدود کرده یا فشرده سازند. به همین خاطر نیز معمولاً وجود تومور باعث ایجاد یبوست می‌شود. همچنین بافت‌های زخمی، دیورتیکولوز و باریک شدگی غیر طبیعی روده یا رکتوم نیز می‌تواند باعث ایجاد یبوست شود.

افرادی که مبتلا به بیماری هیرشپرونگ هستند بیشتر مستعد یبوست خواهند بود (نوعی نقص مادرزادی است که در آن برخی از سلول‌های عصبی در روده بزرگ وجود ندارد. در این شرایط به تدریج روده مسدود می‌شود و شکم شروع به بزرگ‌تر شدن می‌کند).

*برخی از بیماری‌ها و شرایط جسمانی*

بیماری‌هایی که تمایل به کم کردن سرعت حرکت مدفوع از طریق روده بزرگ، راست روده یا مقعد دارند معمولاً باعث ایجاد یبوست خواهند شد. این بیماری‌ها شامل موارد زیر است:

-اختلالات عصبی: مولتیپل اسکلروزیس، بیماری پارکینسون، سکته، آسیب‌های نخاعی

-غدد و شرایط متابولیک: دیابت، هیپر کلسمی، کنترل ضعیف قند خون، کم کاری تیروئید

-بیماری‌های سیستماتیک (بیماری‌هایی که تعداد اندام‌ها و بافت‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد یا بر روی کل بدن تأثیر می‌گذارد): لوپوس، اسکلرودرمی، و آمیلوئیدوز

-سرطان: معمولاً به خاطر داروهایی که برای پیشگیری از درد تجویز می‌شود و نیز انجام شیمی درمانی این یبوست رخ می‌دهد. همچنین اگر تومور مسیر عبور مدفوع را ببندد نیز این شرایط رخ می‌دهد.

 *راهکارهای سریع برای بهبود یبوست*

*چای لیمو – عسل*

با اضافه کردن عسل و لیمو به آب یک چای درست کنید. عسل ملین است و همچنین به کاهش ترش بودن چای ناشی از لیمو کمک می کند. لیمو به عنوان یک محرک طبیعی دستگاه گوارش عمل می کند و به بیرون راندن سموم از بدن کمک می کند.

*مقدار زیادی آب بنوشید*

مردان باید حداقل 3.7 لیتر مایعات و زنان 2.7 لیتر در روز آب بنوشند. این امر به این دلیل است که مدفوع خشک ، شایع ترین علت یبوست است و نوشیدن آب کافی بدن را به طور مناسب هیدراته نگه می دارد و عبور مدفوع را آسان می کند. آب و آبمیوه برای مبارزه با یبوست بهترین هستند. آب گلابی و سیب ، ملین طبیعی ملایم هستند ، بنابراین در صورت انتخاب آنها ، حس بهتری خواهید داشت.

از نوشیدن کافئین و نوشابه های گازدار خودداری کنید ، زیرا آنها ادرارآور هستند و به جای اینکه به بدن شما را آبرسانی کنند ، در واقع مایعات بیشتری از بدن شما بیرون می کشند.

*غذای فیبردار بخورید*

مواد غذایی فیبر به عنوان یک ملین طبیعی عمل می کنند. آنها به مدفوع شما کمک می کنند تا آب بیشتری را در خود نگه دارد و به همین دلیل حجم آن را می کند. شما باید حداقل 20 تا 35 گرم فیبر را در رژیم غذایی روزانه خود قرار دهید. منابع غذایی غنی از فیبر شامل جوانه بروکسل ، سیب ، انجیر ، غلات سبوس و لوبیای سیاه است.

دانه ها و آجیل هایی مانند کدو تنبل ، کنجد ، آفتابگردان یا دانه کتان نیز منابع خوبی از فیبر هستند. با این حال اگر از اختلالات خونریزی ، انسداد روده یا فشار خون بالا رنج می برید ، تخم کتان نخورید. مادران باردار و شیرده نیز باید از آن اجتناب کنند.

*آلو بخورید*

آلوها نه تنها سرشار از فیبر هستند ، بلکه حاوی سوربیتول ، یک قند شل کننده مدفوع هستند که یبوست را به طور طبیعی درمان می کند. 100 گرم آلو دارای 14.7 گرم سوربیتول است. با این حال ، مانند بسیاری از افراد ، اگر طعم آلو را دوست نداشته باشید ، می توانید به سرعت یک لیوان آب آن را خیس کنید. اگر چه آب حاوی فیبر کمتری از میوه است ، اما هنوز هم باید این کار را انجام داد.

به یاد داشته باشید که مدتی طول می کشد تا آلو اثر کند ، بنابراین یک ساعت یا 2 صبر کنید.

*مواد حجیم را مصرف كنید*

گیاهانی مانند بذر کتان ، شنبلیله و پسیلیم خاصیت ملین دارند و مدفوع را نرم می کنند. اگر از یبوست رنج می برید ، آنها را بخورید و آب زیادی بنوشید. همچنین ، چایی هایی با این مکمل ها موجود است ، همچنین می توانید آنها را امتحان کنید.

*موقعیت مناسب نشستن برای توالت*

نشستن روی توالت فرنگی که ستون فقرات در زاویه 90 درجه با ران ها قرار میگیرد غلط است. عبور از دفع مدفوع به دلیل کشش عضله puborectalis باریک می شود. این یک باند عضلانی است که در انتهای روده بزرگ حلقه می شود. هنگامی که ران و باسن زاویه 90 درجه ایجاد می کنند ، این عضله محکم است و اجازه نمی دهد که روده بزرگ به درستی باز شود. روش صحیح نشستن این است که به جلو خم شوید به طوری که ستون فقرات شما با توجه به ران های شما در زاویه حدود 35 درجه باشد.