همه آن چیزی که باید درباره دستگاه بخور بدانید

همه آن چیزی که باید درباره دستگاه بخور بدانید

در این باره مصاحبه‌ای با دکتر محمدرضا فدایی، فوق‌تخصص بیماری ریه و عضو هیات علمی دانشگاه شیراز انجام داده‌ایم که آن را می‌خوانید.

 
 
آقای دکتر! آیا دستگاه‌های بخور برای سلامت مفیدند؟
برای پاسخ به این سوال باید توضیح مختصری درباره رطوبت بدهم. رطوبت به میزان بخار آب موجود در هوا گفته می‌شود و رطوبت نسبی پایین به این معنی است که هوا خشک است و قابلیت نگهداری رطوبت زیادی را دارد. رطوبت نسبی داخل منزل اگر به 45 درصد برسد کاملا ایده‌آل است اما در صورتی که این میزان کمتر از 30 درصد باشد، خیلی خشک محسوب می‌شود اما رطوبت نسبی هرگز نباید از 50 درصد تجاوز کند. در هر صورت، برای رهایی از هوای خشک می‌توان از دستگاه‌های بخور استفاده کرد.
 
 
 
چگونه می‌توانیم رطوبت داخل خانه را اندازه‌گیری کنیم؟
سه قطعه قالب یخ کوچک را داخل یک لیوان قرار دهید و به آن آب اضافه کنید. بعد از سه دقیقه اگر رطوبت روی سطح خارجی لیوان شکل نگرفت یعنی هوای داخل خانه خیلی خشک است و باید مرطوب شود. البته از دستگاه‌های رطوبت سنج هم می‌توان استفاده کرد. اضافه کردن سه تا چهار لیتر آب در هوا رطوبت نسبی یک خانه 100 متری را با فرض ثابت بودن دما از 5 درصد به 60 درصد افزایش می‌دهد.
 
 
 
چه‌طور می‌توانیم رطوبت هوا را افزایش دهیم؟
دستگاه‌های بخور یا رطوبت ساز یکی از گزینه‌ها هستند که دو نوع بخور گرم و سرد دارند. از دستگاه‌های بخور گرم معمولا در هوای سرد استفاده می‌‌شود. احتمال رشد باکتری،‌ قارچ و کپک در مخزن آنها کم است، در تسکین گرفتگی بینی و عفونت‌های مجاری تنفسی و همچنین کاهش شدت و درد سرفه‌های خشک مفید هستند و در عین حال امکان افزودن مواد ضدعفونی کننده گیاهی و خوشبو کننده در بسیاری از آنها وجود دارد. البته معایبی هم دارند. مثلا مصرف انرژی برق در آنها بالا است و احتمال سوختگی با بخار داغ یا آب داخل مخزن وجود دارد.
 
 
 
و دستگاه‌های بخور سرد؟
دستگاه‌های بخور سرد به سه گروه رطوبت‌ساز پروانه‌ای، رطوبت ساز اولترا سونیک و رطوبت‌ساز تبخیری تقسیم می‌شوند. رطوبت سازهای تبخیری در صورت افزایش رطوبت نسبی هوا، خروج بخار آب از دستگاه را کاهش می‌دهند و به طور خودکار عمل می‌کنند. از بخور سرد معمولا در فصل تابستان استفاده می‌شود. این دستگاه‌های بخور سرد کم صداتر از نوع گرم عمل می‌کنند و مصرف انرژی برق در آنها کمتر است اما معایبی نیز دارند. مثلا آب سرد محل مناسبی برای تکثیر قارچ‌ها و باکتری‌ها است و از آنجایی که در بخور سرد قطرات آب به هوا پراکنده می‌شوند، این مواد زیان‌آور هم به همراه آب در فضای اتاق منتشر می‌شوند بنابراین مخزن آنها باید هر روز با آب و صابون شسته شود که البته رطوبت سازهای تبخیری از این قاعده مستثنا هستند. از طرف دیگر در بخور سرد مواد معدنی موجود در آب در هوا پراکنده می‌شوند و باید مخزن آنها را با آب مقطر پر کرد. در غیر این صورت مواد معدنی موجود در آب به صورت گرد و غبار در محیط خانه پخش می‌شود.
 
 
حالا این دستگاه‌ها واقعا خاصیت درمانی دارند؟
دستگاه‌های بخور اگر به جا استفاده شوند می‌توانند از خشکی پوست و پوشش مخاطی بینی و گلو جلوگیری کنند و بروز سرماخوردگی، حملات سردردهای سینوسی، آلرژی، آسم و بیماری‌های تنفسی را کاهش دهند و سرمای هوا را تعدیل کنند.
 
 
آیا استفاده از دستگاه‌های بخور عوارضی هم دارد؟
معمولا توصیه می‌شود در اتاق کودکان و خردسالان از بخور گرم استفاده شود. در عین حال استفاده از این دستگاه‌ها نباید دایمی باشد زیرا به عنوان مثال دیده شده که رطوبت بالا حملات آسم و آلرژی را تشدید می‌کند.
 
 
 
استفاده از دستگاه بخور را به چه افرادی توصیه می‌کنید؟
همه افرادی که دچار خشکی پوست هستند، سرماخوردگی و گرفتگی بینی و مجاری تنفسی دارند و از بخاری‌های لوله‌ای یا نفتی برای گرم کردن محل زندگی خود استفاده می‌کنند، می‌توانند از این دستگاه‌ها استفاده کنند.
 
 
 
بعضی از افراد هنگام سرماخوردگی از گیاهان دارویی برای مثال اکالیپتوس در دستگاه‌‌های بخور استفاده می‌کنند. شما چه نظری دارید؟
بعضی از دستگاه‌ها قابلیت افزودن مواد معطر را دارند و می‌توان در حد معقول از این گیاهان دارویی استفاده کرد هر چند که تاثیر شگرفی در بهبود شرایط بیمار نخواهد داشت.
 
 
 
حرف آخر؟
حفظ رطوبت محل زندگی به‌خصوص در فصول سرد یکی از مهم‌ترین راه‌ها برای حفظ سلامت افراد است و دستگاه‌های بخور تا حد زیادی کمک‌کننده‌اند اما نباید به‌طور دایم استفاده شوند و رطوبت را بیشتر از حد مجاز افزایش دهند. حتی به جای این دستگاه‌ها و برای تامین رطوبت خانه می‌توان از یک کتری روی گاز کمک گرفت.
 
 
گردآوری : فراناز
جدیدترین مطالب سایت