دوده و آلودگی هوا روی پوست مینشیند و در زیبایی افراد اختلال ایجاد میكند. این را میتوان در پوست افرادی كه در مناطق كوهستانی و خوش آب و هوا زندگی میكنند به وضوح دید. این افراد غالبا پوستی شفاف و سالم دارند.
با دکتر عباس راثی، متخصص پوست و مو و زیبایی، رییس بخش پوست بیمارستان حضرت رسول و عضو هیات علمی دانشگاه درباره اثرات آلودگی هوا برسلامت پوست به گفتگو نشستهایم و ایشان توصیههای جالبی برای حفظ سلامت و شادابی پوست در هوای آلوده دارند.
آقای دكتر چرا این روزها هوا این قدر آلوده است؟در هوا ترکیبی از گازهای طبیعی وجود دارد که در حفظ و
سلامت زندگی در این کره خاکی اهمیت دارد. در اثر آلودگی هوا، لایه ازن تخریب میشود و به دنبال آن سلامتی انسان و اکوسیستم کره خاکی به خطر میافتد. ماده آلودهکننده، مادهای است معلق در هوا که برای انسان و محیطزیست خطرناک است. مواد آلاینده میتواند جامد، مایع یا گاز باشد و ضمنا میتواند طبیعی یا ساختار دست بشر باشد. آلودگی هوا را میشود به راحتی در شهرهای بزرگ به علت دود ماشین، کارخانجات و کامیونها مشاهده کرد.
این آلودگی هوا روی پوست هم اثر دارد؟پوست یکی از اعضایی است که توسط آلودگی هوا تحت تاثیر قرار میگیرد. به غیر از نور آفتاب تماس مزمن و طولانیمدت با هوای آلوده نیز یکی از علل عمده آسیبهای پوستی است. زیرا سمهای موجود در هوا باعث پیری زودرس پوست به ویژه در نواحی صورت، گردن و دستها میشود. به همین دلیل علایم و شواهد پیرشدن پوست مانند لکههای قهوهای، چین و چروک، شل شدن و افتادگی پوست و عمیقتر شدن شیار حد فاصل بینی و لب در بانوان شهری بیشتر از بانوان روستایی است. عواملی چون دود و گردوخاک موجود در هوا میتواند با انسداد منافذ پوست هم زمینه را برای بروز آکنه یا جوش و غرور جوانی آماده کرده و هم پوست را تیره و کدر کرده و نمای چربی به پوست میدهد. رادیکالهای آزاد موجود در هوای آلوده هم اکسیژن موجود در سلولهای پوست را تخلیه کرده و هم تولید شدن کلاژن را در پوست کاهش میدهد و با این روش، موجب پیدایش چین و چروک، زبری و خشکی پوست میشود. ذرات کربن موجود در هوا نیز میتواند از پوست عبور کرده و فرآیند التهاب را فعالتر کند. ضمنا کلر موجود در آب خانگی نیز پوست را خشکتر کرده و منجر به بروز چین و چروک میشود.
چه راهکارهایی برای پیشگیری از آسیبهای پوستی در برابر آلایندههای محیطزیست را به مردم پیشنهاد میكنید؟
با توجه به اینکه هیچ راهی برای اجتناب از آلایندههای آب و هوا و اثرات مضر آنها بر پوست وجود ندارد و نیز دوری کامل از آلایندههای آب و هوا امکانپذیر نیست ولی با استفاده از روشهای ساده زیر میتوان آسیبهای ناشی از آلایندهها بر پوست را کاهش داد:
• مرطوبکنندهها: مرطوبکننده خوب پوست را آبرسانی کرده و سدی در حد فاصل پوست و رادیکالهای آزاد و سایر آلایندهها ایجاد میکند.
• ضدآفتاب: از آنجایی که آلودگی هوا لایه ازن را خراب میکند و در نتیجه رادیکالهای آزاد و اشعه فرابنفش بیشتری با پوست تماس پیدا میکند و از طرف دیگر قرارگیری بیشتر در برابر اشعه فرابنفش نیز چین و چروک و سرطانهای پوستی را افزایش میدهد بنابراین توصیه میشود هر روز حتی در روزهای ابری ضدآفتاب مناسبی را بر پوست صورت، گردن و دست بزنید.
• مواد مکمل: با توجه به اینکه ویتامین C و آنتیاکسیدانها با رادیکالهای آزاد موجود در بدن مقابله کرده و تولید شدن آلایندهها را متوقف کرده و آسیب وارد بر پوست را دفع میکند بنابراین در صورتی که ویتامین C موجود در رژیم غذایی کمتر از حد مجاز باشد، میتوان از مکملهای ویتامین C یا مولتیویتامین استفاده کرد.
• خوردن آب کافی: نوشیدن
آب زیاد و کافی روزانه موجب میشود پوست آبرسانی شده و رشد سلولها و گردش
خون پوست بیشتر شود. از طرف دیگر با توجه به اینکه نوشیدن آب آلایندهدار میتواند به پوست آسیب برساند بنابراین توصیه میشود از آبهای سالم استفاده شود.
• پاککنندهها و مواد لایهبردار ملایم: با توجه به اینکه تماس طولانیمدت آلایندهها موجب
آلرژی و حساسیت، اگزما و آسیب عروق خونی میشود، برای حفاظت از آلودگی پوست و برداشتن آلایندهها از سطح خارجی پوست باید هر روز دست و صورت را شسته و هفتهای دو مرتبه لیف ملایم کشید. برای اجتناب از آسیبرسانی کلر موجود در آب خانگی نیز میتوان پوست را با آبمعدنی شستوشو داد.