همه چیز درباره بیماری زردی نوزادان + درمان خانگی زردی نوزاد

همه چیز درباره بیماری زردی نوزادان + درمان خانگی زردی نوزاد

زردی نوزادان بیماری مه در بعضی بچه ها مخفی،در بعضی آشکار است.در بعضی درمان میشود و در بعضی ها طولانی شدنش نگران کننده است.

زردی نوزادان (: neonatal jaundice) یا هیپربیلی‌روبینمی نوزادی یا ایکتر نوزادی به معنی زرد شدن رنگ پوست نوزادان می‌باشد. تمام نوزادانی که به دنیا می‌آیند، دچار درجاتی از بالا رفتن سطح بیلی‌روبین خون می‌شوند (یعنی بیش از ۲ میلیگرم بر دسی‌لیتر)، اما تنها نیمی از نوزادان ترم زردی قابل مشاهده پیدا می‌کنند که در سطح بالای ۵ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر قابل مشاهده است (در بزرگسالان وقتی بیلی‌روبین به ۲ میلیگرم بر دسی‌لیتر می‌رسد، زردی آشکار می‌گردد). نوزاد ترم در پزشکی به نوزادانی گفته می‌شود که ۳۷ هفته یا بیشتر را در رحم مادر گذرانده باشند. درصد زردی در نوزادان زودرس به ۸۰٪ کل نوزادان می‌رسد.

دو دسته اصلی از زردی در نوزادان وجود دارد که هیپربیلی‌روبینمی غیر مستقیم و هیپربیلی‌روبینمی مستقیم نامیده می‌شوند. از بین علتهای بالا رفتن بیلی‌روبین غیر مستقیم، می‌توان به زردی فیزیولوژیک، سندرم کریگلر نجار، سندرم ژیلبرت، زردی شیرمادر، ناسازگاری گروه خونی ABO و Rh و کمبود G6PD اشاره نمود. عفونت، کلستاز یا آسیب سلولهای کبدی ممکن است هیپربیلی‌روبینمی کونژوگه (مستقیم) ایجاد کند که سمیت عصبی ندارد، اما از نظر راهنمایی به وجود بیماری زمینه‌ای مهم است. سپسیس نوزادی، بیماری‌های متابولیک نوزادان (مثلاً گالاکتوزمییا تیروزینمی)، کمبود آلفا یک آنتی تریپسین و سندرم آلاژیل نمونه‌هایی از بیماری‌هایی هستند که ایجاد هیپربیلی‌روبینمی مستقیم می‌کنند.

بالا رفتن هیپربیلی‌روبینمی غیر مستقیم (غیر کونژوگه) برای مغز سمی و آسیب زاست و امکان دارد به کرن‌ایکتروس منجر شود که آسیبی ماندگار و شدید به دستگاه عصبی نوزاد است. برای درمان هیپربیلی‌روبینمی غیر مستقیم ممکن است نیاز به درمان‌هایی همچون فوتوتراپی یا تعویض خون وجود داشته باشد.

تعریف زردی نوزادان :

واژه زردی نوزادان از دو قسمت «زردی»، به معنی تغییر رنگ پوست یا مخاط‌ها به رنگ زرد و «نوزاد» به معنی کودک تازه متولد شده تا ۲۸ روز اول زندگی، تشکیل یافته‌است. اصطلاح ایکتر نوزادی؛ از لغت یونانی ίκτερος بهره برده که ایکتروس به معنی زردی است.

هیپربیلی‌روبینمی نوزادی روی جنبه آزمایشگاهی چنین اختلالی تأکید می‌کند یعنی بالا بودن بیلی‌روبین خون؛ که در بزرگسالان میزان طبیعی بیلی‌روبین خون ۱٫۲ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر است و هر میزانی بالای ۲٫۵ باعث زردی مشهود بالینی خواهد شد.اما در نوزادان این میزان با بزرگسالان متفاوت است و زردی بالینی تنها در سطح بالای ۵ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر قابل مشاهده است.زردی طول کشیده، به مواردی گفته می‌شود که بر خلاف زردی نوزادان سالم (مثلاً زردی فیزیولوژیک یا زردی شیرمادر)، بیش از دو هفته در نوزادان ترم (۳۷ هفته و بالاتر) یا بیش از سه هفته در نوزادان زودرس (زیر ۳۷ هفته) طول بکشد.

اگر پزشک ‌تان تشخیص دهد که زردی نوزادتان به دلیل شیر شماست، با این شرایط ممکن است مجبور شوید شیر دادن به نوزاد را متوقف کنید. برای این که بدنتان همچنان به تولید شیر ادامه دهد، شما می‌توانید شیر تولید شده را از بدن خارج کنید.

معاینه نوزاد باید در نور روز انجام گیرد و نوزاد باید برهنه باشد. می‌توان با انگشت شست روی پوست نوزاد کمی فشار آورد تا سرخی پوست بیرنگ گردد و بیدرنگ پس از برداشتن انگشت به رنگ پوست نوزاد زیر انگشت توجه نمود که آیا زرد است یا خیر. اولین جایی که زردی قابل مشاهده است، زیر زبان و صلبیه چشم می‌باشد. زردی از سوی صورت شروع به نمایان شدن می‌کند و با بالا رفتن مقدار بیلی‌روبین، به سمت پاها گسترش پیدا می‌کند (قانون کرامر یعنی اگر فقط صورت زرد باشد، بیلی‌روبین بین ۵ تا ۷ است، بالای سینه تا ناف حدود ۱۰، تا پایین شکم ۱۵ و تا نوک پا ۲۰ میلیگرم بر دسی‌لیتر.

قانون کرامر

باید آزمایش سطح بیلی‌روبین خون اورژانس (یعنی طی دو ساعت) در تمام نوزادانی که زردی روز اول دارند انجام شود و هر ۶ ساعت تکرار گردد تا زمانی که ثابت یا پایین رونده شود. انجام آزمایش سطح بیلی‌روبین بصورت روتین برای نوزادانی که زردی مشهود ندارند، اشتباه است.

بعضی نوزادان وقتی به دنیا می آیند، بدن وسفیده چشم شان بیشتر ازحد معمول زرد است. زردی نوزادان به دلیل میزان بالای بیلی روبین در بدنشان ایجاد می شود.این بیماری، سبب ایجاد رنگدانه های زرد در پوست و سفیده چشم می شودو درمان های مختلفی دارد. وسیله ای که بیشتر ما می شناسیم دستگاه فتوتراپی با نورماورای بنفش است.زردی نوزادان اگر کم باشد درمراحل اولیه، کم خطر و درمنزل نیز قابل درمان است.

درمان های خانگی زردی نوزاد

بیلی روبین رنگدانه زرد رنگ است. این رنگدانه از تجزیه گلبول های قرمز تولید می شود. بیلی روبین بعد از فرایندهایی خاص در کبد از طریق ادرار و مدفوع دفع می شود.این فرایند به طورمعمول هم دربزرگ سالان وهم درکودکان اتفاق می افتد.در نوزادان، چون کبد هنوزبالغ نشده است و برای فرایند بیلی روبین، نیاز به زمان چند ساعته تا چند روزه دارد ، تجمع این رنگدانه باعث زردی نوزاد می شود اما گاهی ممکن است زردی نوزاد نشانه یک مشکل اساسی باشد.به طور معمول زردی نوزاد از سرشروع می شود و به سمت شانه ها، تنه و درنهایت پاها ادامه پیدا می کند. درصورتی که سطح بیلی روبین بسیار بالا باشد، زردی کف دست ها هم ظاهر می شود.

عوارض زردی نوزاد

آسیب مغزی، فلج مغزی یا حتی ناشنوایی.

نوزادان در معرض خطر زردی :

نوزادانی که قبل ازهفته 37 بارداری به دنیا می آیند، به احتمال بسیار زیاد به زردی دچارمی شوند. کبودی یا آسیب داخلی طی زایمان نیز باعث ایجاد زردی در نوزاد می شود. در نوزادان با پوست تیره، تشخیص زردی سخت است و پزشکان در این موارد با معاینه سفیده چشم ، کف دست وشانه متوجه بیماری نوزاد می شوند.نوزادانی که گروه خونی متفاوتی نسبت به مادرانشان دارند، احتمال ابتلا به زردی در آن‌ها بالاست، چرا که در این شرایط، تجزیه و شکستن سلول‌ها بیشتر رخ می‌دهد. در نتیجه بیلی روبین بیشتری تولید می‌شود.

یک نشانه ساده برای تشخیص زردی نوزادان

به آرامی روی پوست را فشار دهید، اگر در ناحیه فشرده شده، قسمت زرد رنگ ایجاد شد، قبل از هر اقدامی با پزشک مشورت کنید. در این حالت ادرار نوزاد تیره رنگ ومدفوع وی بی رنگ است، درحالی که باید زرد یا نارنجی باشد. معمولا دمای بدن کودک بالاتر از حد طبیعی است (از۷/۳۷درجه بیشتر).

درمان خانگی زردی نوزاد

نوزادانی که قبل ازهفته 37 بارداری به دنیا می آیند، به احتمال بسیار زیاد به زردی دچارمی شوند

نور خورشید

هنگام بروز زردی کم در نوزادان، با مشورت پزشک می توانید از نور خورشید کمک بگیرید. نگه داشتن کودک در نورخورشید، بسیار تاثیرگذار است فقط مراقب باشید طولانی مدت در معرض نورخورشید قرار نگیرد زیرا ممکن است باعث آفتاب سوختگی وی شود.

آب جوانه گندم

آب جوانه گندم کمک می کند تا سموم بدن کودک دفع شود. اگر کودک توسط شیر مادر تغذیه می شود، مادر باید آب جوانه گندم مصرف کند زیرا از طریق شیر مادر به کودک می رسد.

شیردهی مداوم

کودک باید به طور منظم تغذیه شود . تغذیه منظم کمک می کند تا بیلی روبین شسته شود، همچنین به کارکرد کبد کمک می کند و بدن نوزاد آب کافی خواهد داشت.

شیرخشت و ترنجبین

ترکیب گزانگبین،شیرخشت و ترنجبین مشهورترین درمان خانگی و یکی از موثرترین روش های درمان زردی نوزاد است .(با مشورت پزشک)

مواد مکمل همراه با شیر خشک

اگر کودک شما شیرخشک می خورد، پزشک می تواند مکملی تجویز کند که به درمان زردی کمک کند.

حمام نوزاد با گل بنفشه و گل خطمی

یکی از درمان هایی که برخی متخصصان طب سنتی آن را پیشنهاد می دهند، حمام کردن نوزاد با عصاره یا جوشانده گیاه گل بنفشه و گل خطمی است. برای انجام این روش ساده، کافی است با اضافه کردن گیاه گل بنفشه و خطمی به آب گرم داخل وان نوزاد، او را حمام کنید.

درمان زردی نوزاد با لامپ های مخصوص

لامپ های خورشیدی مخصوص، یک درمان جایگزین فتوتراپی در بیمارستان هاست.

نکات مهم تغذیه مادرهنگام وجود زردی در نوزاد

توجه داشته باشید زمانی که نوزاد زردی دارد، مادر باید از خوردن غذاهای دارای طبع گرم خودداری کند.مادران شیرده، عرق کاسنی و شاهتره را به نسبت مساوی مخلوط و روزی سه استکان مصرف کنند.مادران شیرده بهتر است مصرف شیرینی ها، غذاهای پرچرب، سرخ کرده، پرادویه، انواع بستنی، فالوده و مواد نشاسته ای را در ماه های آخر بارداری کم و حتی اگر می توانند قطع کنند.توجه داشته باشید در شرایط خاص جسمی نوزاد و بالا بودن میزان زردی، حتما باید به پزشک مراجعه کنید و از روش های پیشنهادی برای درمان زردی نوزاد در خانه بدون مشورت با پزشک استفاده نکنید.