زرد زخم چیست و انواع آن!

زرد زخم چیست و انواع آن!

پزشکان براي درمان زرد زخم پمادهاي پوستي آنتي بيوتيك و يا آنتي بيوتيك خوراكي و در موارد حاد آنتي بيوتيك تزريقي را تجويز می کنند.

اکثر افراد در طول زندگی خود حداقل یکبار به عفونت های پوستی یا تحریکات پوستی مبتلا شده اند، یکی از شایع ترین انواع عفونت های پوستی زردزخم می باشد. زردزخم یک بیماری عفونی واگیردار است که در قسمت های سطحی پوست ظاهر می شود. این بیماری ممکن است در تمام سنین رخ دهد ولی بیشترین شیوع آن در کودکان 2-6 سال که در مناطق آب و هوایی گرم زندگی می کنند و از نظر بهداشتی دارای شرایط مساعدی نمی باشند دیده شده است. علائم و نشانه های بیماری در ابتدا به شکل تاول‌های کوچک همراه با تب، خارش و ضعف و بی حالی می باشد. این تاول ها به سرعت در مدت زمان کمتر از 24 ساعت بزرگ شده ترکیده و دلمه هایی زرد رنگ یا قهوه ای رنگ ایجاد می کنند و با توجه به اینکه شایعترین نشانه این بیماری خارش است تاول ها با خاراندن به آسانی پاره شده و عفونت آن به قسمت های مختلف بدن سرایت کرده و سطوح بیشتری از پوست را درگیر می کند و با از بین بردن لایه های سطحی پوست را مانند سوختگی در برابر عفونت ها و میکروب ها بی حفاظ می کند نکته قابل توجه این است که این بیماری به شدت مسری بوده و بر اثر تماس مستقیم فرد مبتلا به سرعت به دیگران منتقل می شود.
این عارضه پوستی در قسمت های مختلف صورت مانند کناره های بینی، اطرف گوش یا حتی دهان بروز می کند. و در برخی مواقع ممکن است قسمت های تحتانی بدن از جمله دست ها و پاها را نیز گرفتار کند. باکتری های معروف پوستی که این بیماری را ایجاد می کنند استافیلوکوک اورئوس و استرپتوکوک پیوژن و گاهی هر دو آن ها هستند که هر دو به صورت طبیعی روی لایه های سطحی پوست سالم وجود دارند. در کودکان بر اثر خراشیدگی پوست یا نیش حشرات داخل پوست شده و ایجاد عفونت می کند و در بزرگسالان معمولا بعد از ابتلا به بیماری های خارش دار مانند شپش و گال و یا بوجود آمدن زخم روی بدن دیده شده است. البته شایان ذکر است که در برخی موارد زرد زخم بر روی پوست سالم نیز بروز می کند که به زرد زخم اولیه معروف می باشد. و زرد زخمی که بر روی پوست آسیب دیده نمایان می شود زرد زخم ثانویه خوانده می شود.
زرد زخم دارای انواع مختلفی می باشد که هر یک نشانه ها و علائم مخصوص به خود بروز می نمایند.

 

زرد زخم نوع تاولی
باکتری استافیلوکوک طلایی که عامل اصلی در ایجاد زرد زخم نوع تاولی می باشد وقتی که در اثر جراحت یا پاره شدن پوست، وارد بدن می شود سمی به نام توکسین از خود تولید می کند که با حمله کردن و تاثیر گذاشتن بر روی پروتئینی که باعث به هم چسبیدن سلول ها می شود شدت عفونت را بیشتر کرده و انتشار میکروب را گسترش می بخشد و از آنجائیکه به صورت تاول های ریز و درشت می باشد به راحتی کنده شده و در نتیجه منطقه وسیعی از پوست را در گیر می کند. بیشترین شیوع زرد زخم نوع تاولی در شیرخواران و کودکان زیر دو سال می باشد در این نوع از زرد زخم تاول های ایجاد شده معمولا دردناک بوده و روی تنه بازو و ساق ظاهر می شوند و به سرعت نیز گسترش پیدا می کنند همچنین مدت زمان بیماری نسبت به نوع غیر تاولی طولانی تر می باشد. زرد زخم تاولی به همراه علائم و نشانه هایی مانند تب، اسهال، ضعف و بی حالی بروز می کند.

 

زرد زخم نوع غیر تاولی
باکتری ایجاد کننده زرد زخم غیر تاولی استرپتوکوک پیوژن می باشد. این بیماری عفونی معمولا با یک زخم کوچک قرمز رنگ بر روی صورت، بینی و اطراف دهان ظاهر می شود. این نوع زخم اگرچه ممکن است با خارش همراه باشد ولی بیمار هیچ گونه دردی احساس نمی کند. این زخم ها به سرعت پاره شده و ترشحات آبکی و چرکی آن به صورت عسلی رنگ روی پوست دلمه می شود. در مدت زمان کوتاهی این ترشحات چرکی از بین رفته و فقط لکه قرمز رنگ کوچکی باقی می ماند و بعد از مدتی بدون اینکه نشانه ای از زخم روی پوست باقی بماند محو می شود.
در زرد زخم غیر تاولی علائمی مانند تب در کودکان کمتر دیده شده است ولی اگر شدت عفونت زیاد باشد ممکن است باعث ایجاد تورم در گره های لنفاوی گردد.

 

اکتیما
زرد زخم علاوه بر نوع تاولی و غیر تاولی دارای فرم جدی تری با نام اکتیما می باشد. در این زرد زخم عفونت به لایه دوم پوست نفوذ کرده و ممکن است گره های لنفاوی را در نقاط مختلف بدن درگیر کند همچنین زخم هایی که روی ساق و پا ایجاد می شوند حاوی چرک بوده و کاملا دردناک می شوند و در نهایت به زخم های عمیق تبدیل شده که بعد از بهبودی کامل نیز اثر زخم باقی می ماند.
یکی از مهمترین دلایل ابتلا به بیماری های عفونی پوستی رعایت نکردن بهداشت شخصی می باشد برای جلوگیری از ابتلا به این گونه بیماری ها بهتر است هنگام استحمام از آب گرم و صابون استفاده کنید. به بریدگی ها و ضایعات پوستی که در بدن ایجاد می شود توجه داشته باشید مخصوصا زخم هایی که واکنش های آلرژیک دارند. برای خشک کردن صورت از حوله های کاغذی یک بار مصرف استفاده کرده و به بهداشت ناخن ها اهمیت بدهید.
زرد زخم بیماری خطرناکی نیست اما چنانچه در تشخیص بیماری تاخیر ایجاد شود و برای درمان آن دیرتر اقدام شود سیر بهبود بیماری طولانی شده و باعث ایجاد عفونت در لایه های عمقی پوست می گردد . بافت های زیرپوستی را ملتهب کرده و با ورود باکتری به خون و گردش آن به داخل بدن تمام نقاط را مبتلا کرده و می‌تواند زمینه ساز بیماری های خطرناک دیگری باشد و در صورت عدم بهبودی صدمات جبران ناپذیری را ایجاد کند.

 

عوارض ناشی از زرد زخم
گلومرولونفریت ( درگیری کلیوی )
ممکن است به دنبال یک عفونت استرپتوکوکی مانند گلودرد یا زرد زخم غیر تاولی گلومرولونفریت حاد ایجاد شود به این ترتیب که تقریبا در 25 درصد موارد بعد از 18 تا 21 روز فیلترهای ریز کلیه درگیر شده و ممکن است منجر به نارسایی های کلیوی شود که ورم صورت مخصوصا دور چشم ها، فشار خون بالا، درد مفاصل، وجود خون در ادرار و کاهش ادار از نشانه های نارسائی کلیوی می باشد. این بیماری در بالغین دیده شده است و بهبودی کامل کمتر مشاهده شده است استفاده از آنتی بیوتیک ها از بروز این بیماری جلوگیری نمی کند.

 

مننژیت
یکی دیگر از بیماری هایی که از زرد زخم نوع تاولی ناشی می شود و بیشتر در نوزادان دیده شده است مننژیت می باشد. مننژیت با سر درد شدید، استفراغ و بالا رفتن ناگهانی تب آغاز می شود و در نتیجه به التهاب پرده و مایع اطراف مغز و نخاع منجر می شود. وقتی بیماری پیشرفت کند مغز متورم شده و گاهی خونریزی می کند و در صورتیکه فورا مراحل درمان انجام نشود باعث آسیب مغزی و اختلالات یادگیری و همچنین کاهش بینایی و شنوایی می گردد. و در 10 درصد موارد منجر به مرگ می شود.

 

سلولیت
یک بیماری نسبتا خطرناک که از عوارض زرد زخم می باشد سلولیت است که بافت های زیر پوستی را درگیر کرده و به آنها صدمه وارد می کند همچنین ممکن است به گره های لنفاوی آسیب زده و از طریق جریان خون در کل بدن منتشر شده و حیات شخص مبتلا را تهدید کند.

 

مراقبت و درمان
پزشکان براي درمان زرد زخم پمادهاي پوستي آنتي بيوتيك و يا آنتي بيوتيك خوراكي و در موارد حاد آنتي بيوتيك تزريقي را تجويز می کنند. برای کاهش دادن سرایت بیماری و درمان عفونت های عمقی و همچنین جلوگیری از گلومرولونفريت حاد که به دنبال زرد زخم غیر تاولی یا استرپتوکوکی ایجاد می شود درمان به وسیله آنتی بیوتیک های سیستمیک آغاز می شود. برای درمان زرد زخم غير تاولي معمولا بنزاتين پني سيلين خوراكي تجويز می شود. از آنجائیکه عامل بیماری زرد زخم تاولی در برابر درمان با پنی سیلین مقاوم است این نوع زرد زخم با دی كلوگزاسيلين( 500 میلی گرم روزی 4 بار) و سفالکسین( 500 میلی گرم روزی 4 بار )تحت درمان قرار ميگيرد. برای تمیز کردن دلمه هایی که بر اثر ترشحات زرد رنگ بر روی پوست ایجاد شده است می توان ابتدا از کمپرس آب گرم استفاده کرده و سپس به منظور کاهش دادن سرایت بیماری به دیگران از داروهای ضد عفوني كننده موضعي مانند بتادين يا كلروهگزيدين استفاده کرد. اگر در فرد مبتلا به زرد زخم بعد از گذشت یک هفته از تجویز آنتی بیوتیک ها بهبود حاصل نشد مجددا به پزشک مراجعه کند و تحت نظر پزشک معالج طول درمان خود را کامل کند.
همچنین برای استفاده از آنتی بیوتیک های موضعی که به صورت پماد (مانند موپیروسین)می باشند باید از دستکش های یک بار مصرف استفاده کرده و پس از آن دست ها را کاملا با آب و صابون بشوئید. همچنین برای نتیجه بهتر در طول درمان از خاراندن نواحی مبتلا به زرد زخم به شدت جلوگیری کرده و روی زخم ها را روزی 1 الی 2 بار با آب گرم و صابون شستشو دهید و برای جلوگیری از سرایت به دیگران تمامی وسایل شخصی مانند ملحفه، حوله و … را که با زخم برخورد داشته است با صابون و آب گرم شسته شود. بعد از آنکه زخم بهبود یافت می توان قسمت هایی را که لکه های زخم روی آن مشاهده می شود با کرم نرم کننده مرطوب کرد.

 

گردآوری : فراناز

جدیدترین مطالب سایت